Απόψεις εκπαιδευτικών προσχολικής εκπαίδευσης σχετικά με την επιπλοκή μεταναστών γονέων/κηδεμόνων στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Abstract

Τα τελευταία χρόνια το ζήτημα της εμπλοκής των μεταναστών οικογενειών στην εκπαιδευτική διαδικασία αποτελεί αντικείμενο έντονου επιστημονικού ενδιαφέροντος, λαμβάνοντας υπόψη τον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα των σύγχρονων κοινωνιών αλλά και τη συμβολή της γονικής εμπλοκής στη βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης. Η παρούσα διατριβή επιχειρεί να σκιαγραφήσει τις απόψεις εκπαιδευτικών προσχολικής εκπαίδευσης με εμπειρία στη διδασκαλία πολιτισμικά ετερογενούς μαθητικού πληθυσμού αναφορικά με τον τρόπο που αντιλαμβάνονται και προσδιορίζουν τη γονική εμπλοκή μεταναστών στην εκπαιδευτική πρακτική. Αναλυτικότερα, διερευνώνται οι απόψεις δώδεκα εν ενεργεία εκπαιδευτικών προσχολικής εκπαίδευσης, που υπηρετούν σε σχολεία στο κέντρο της Αθήνας αλλά και σε άλλες περιοχές του Νομού Αττικής, σχετικά με την ποιότητα συνεργασίας τους με τους μετανάστες γονείς/κηδεμόνες και το περιεχόμενο της μεταξύ τους επικοινωνίας. Αναδύονται η έννοια και η σημασία που αποδίδουν στη γονική εμπλοκή, οι στρατηγικές εμπλοκής που εφαρμόζουν και οι τομείς που επιθυμούν ή δεν επιθυμούν την εμπλοκή των μεταναστών οικογενειών. Επιπλέον, ανιχνεύεται ο βαθμός ανταπόκρισης των μεταναστών, ενώ αναλύονται οι παράμετροι που δυσχεραίνουν την εμπλοκή τους. Τέλος, καταγράφονται οι προτάσεις των εκπαιδευτικών για το ενδεχόμενο διεύρυνσης της εμπλοκής μεταναστών στην εκπαίδευση των παιδιών τους. Η συγκέντρωση των δεδομένων έγινε μέσω ημι-δομημένων συνεντεύξεων, οι οποίες αναλύθηκαν σύμφωνα με την ποιοτική ανάλυση περιεχομένου. Τα ευρήματα υπέδειξαν θετικότερες στάσεις των εκπαιδευτικών στο ζήτημα συνεργασίας τους με τους μετανάστες γονείς/κηδεμόνες συγκριτικά με τους γηγενείς, καθώς και μια διάθεση για πολυδιάστατη επικοινωνία σε μια προσπάθεια στήριξης της προσαρμογής τους στην κοινωνία υποδοχής. Παρόλο που αναγνωρίζουν τη σημασία της εμπλοκής και χρησιμοποιούν πολλαπλές πρακτικές ενδυνάμωσής της, ο βαθμός ανταπόκρισης των μεταναστών οικογενειών είναι περιορισμένος και οι ευθύνες αποδίδονται πρωτίστως στους μετανάστες γονείς/κηδεμόνες. Οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί συμφωνούν με τη συμμετοχή των μεταναστών οικογενειών σε ενεργητικές δράσεις που απαιτούν τη φυσική τους παρουσία τόσο στη σχολική μονάδα όσο και στην τάξη, σε ρόλο, όμως, επικουρικό. Εμφανίζονται αρνητικοί σε θέματα συν-διαχείρισης της τάξης και συν-απόφασης, καταδεικνύοντας την επιφύλαξή τους στη διεύρυνση της γονικής εμπλοκής στο παιδαγωγικό και διοικητικό τους έργο. Η αποτίμηση των ευρημάτων αναδεικνύει την αναγκαιότητα ενίσχυσης και διεύρυνσης της γονικής εμπλοκής μέσα από μια διαδικασία κριτικού στοχασμού και αναθεώρησης οπτικών αναφορικά με θέματα κοινωνικής δικαιοσύνης στην εκπαίδευση. Λέξεις-Κλειδιά: γονική εμπλοκή, προσχολική εκπαίδευση, μορφές συνεργασίας σχολείου-οικογένειας, μετανάστες γονείς/κηδεμόνες