Αντιλήψεις παιδιών σχολικής ηλικίας για τα παιδιά με διαταραχή αυτιστικού φάσματος και οι κοινωνικές τους σχέσεις: Μια μελέτη περίπτωσης

Abstract

Σκοπός της παρούσας ποιοτικής μελέτης (μελέτη περίπτωσης) είναι να διερευνηθούν οι αντιλήψεις των τυπικά αναπτυσσόμενων παιδιών μιας τάξης δημοτικού σχολείου, καθώς και οι κοινωνικές τους σχέσεις με έναν συμμαθητή τους με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ). Πιο συγκεκριμένα, ερευνάται η ύπαρξη συσχέτισης μεταξύ των αντιλήψεων και των κοινωνικών επαφών των παιδιών προς το παιδί με ΔΑΦ. Μέσα συλλογής δεδομένων αποτέλεσαν το Attitude Scale (Ερωτηματολόγιο Στάσεων), το Κοινωνιομετρικό Ερώτημα και η συζήτηση με τα παιδιά. Ακόμη, πραγματοποιήθηκε ημιδομημένη συνέντευξη με τον εκπαιδευτικό της γενικής τάξης και την εκπαιδευτικό παράλληλης στήριξης για να διερευνηθεί το πώς αντιλαμβάνονται την επαφή και τις σχέσεις του παιδιού με ΔΑΦ με τους συμμαθητές του, ενώ εστίασαν και στη συνεργασία που οι ίδιοι έχουν με την οικογένεια του παιδιού, με άλλους ειδικούς αλλά και μεταξύ τους. Τα αποτελέσματα που προέκυψαν μέσα από τα εργαλεία συλλογής δεδομένων έδειξαν μια γενική ουδετερότητα τόσο στις στάσεις όσο και στις κοινωνικές επαφές των παιδιών προς τον συμμαθητή τους με ΔΑΦ. Τα τυπικά αναπτυσσόμενα παιδιά φαίνεται να μην έχουν ούτε πολύ θετικά ούτε πολύ αρνητικά συναισθήματα προς τον συμμαθητή τους, κι ενώ δείχνουν να έχουν τις καλύτερες προθέσεις προς τα παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, στην πράξη δείχνουν να μην ξέρουν πώς να ενσωματώσουν το παιδί με ΔΑΦ στις δραστηριότητές τους. Από τις απαντήσεις των εκπαιδευτικών στις συνεντεύξεις τους φαίνονται να επιβεβαιώνονται τα παραπάνω αποτελέσματα, αν και σε ορισμένες περιπτώσεις ο εκπαιδευτικός της γενικής τάξης φάνηκε να απαντά πιο αισιόδοξα, αναφορικά με τις αντιλήψεις και τις σχέσεις των μαθητών με το παιδί με ΔΑΦ, σε σχέση με την εκπαιδευτικό της παράλληλης στήριξης η οποία φάνηκε για τα ίδια θέματα να κρατά πιο επιφυλακτική στάση. Ακολουθούν κάποια γενικά συμπεράσματα, οι περιορισμοί της παρούσας έρευνας καθώς και προτάσεις για περαιτέρω διερεύνηση.