Μελέτη οργάνωσης και διοίκησης δημόσιου διεθνούς οργανισμού: Η περίπτωση της ένωσης για τη Μεσόγειο
Abstract
Η Διατριβή πραγματεύεται τη σύσταση, οργάνωση και διοίκηση ενός διεθνούς δημόσιου οργανισμού, μιας μορφής διοικητικού μηχανισμού σχετικά άγνωστου, λόγω της περιορισμένης ύπαρξης και διάδρασης του κοινού με τέτοιας μορφής οργανισμούς. Επιλέγηκε ως μελέτη περίπτωσης η Ένωση για τη Μεσόγειο (Union for the Mediterranean), ενός περιφερειακού διεθνούς οργανισμού ο οποίος συστάθηκε με τη σύμπραξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των κρατών-μελών της και των υπολοίπων χωρών της Μεσογείου. Η εξέταση του συγκεκριμένου οργανισμού υπό το πρίσμα της αποτίμησης και ανάλυσης της διοικητικής του δομής και λειτουργίας, ξεκινά με την χρονολογική εξέλιξη των πολιτικών διεργασιών και τελικής θεσμοθέτησης του, προκειμένου να εξηγηθεί το ιδρυτικό πλαίσιο, η μορφή και ο σκοπός σύστασης του. Η θεμελίωση του υπό εξέταση οργανισμού εξηγεί και το πεδίο δράσης του ως μιας πλατφόρμας ανάπτυξης περιφερειακού διαλόγου για την ενδυνάμωση της συνεργασίας των κρατών-μελών και των κοινωνιών των πολιτών τους, μέσω υλοποίησης έργων και προγραμμάτων τα οποία επικεντρώνονται σε συγκεκριμένους αναπτυξιακούς τομείς οι οποίοι καθορίστηκαν στα ιδρυτικά και καταστατικά έγγραφα. Ο στόχος της Διατριβής για εξακρίβωση, ταυτοποίηση και ανάλυση του ιδιότυπου αυτού διοικητικού μηχανισμού επιχειρείται να επιτευχθεί με την αξιολόγηση και ερμηνεία των δομών λειτουργίας του, τη διερεύνηση της εργασιακής σύστασης, δομής και κουλτούρας που δημιουργείται στον Οργανισμό καθώς και στο πλαίσιο έρευνας η οποία διεκπεραιώθηκε μέσω δομημένου ερωτηματολογίου το οποίο απευθύνθηκε προς το προσωπικό. Η καταγραφή και ανάλυση των πορισμάτων της έρευνας κατέδειξε την πολυπλοκότητα σύστασης, οργάνωσης και λειτουργίας της συγκεκριμένης περίπτωσης μελέτης και κατ’ επέκταση ενός διεθνούς δημόσιου οργανισμού, παράλληλα όμως ανέδειξε τις δυνατότητες και προοπτικές περαιτέρω μελέτης και εμβάθυνσης προκειμένου να υλοποιηθούν βέλτιστες δομικές αλλαγές και πρακτικές, τόσο σε οργανωσιακό επίπεδο όσο και σε ό,τι αφορά στη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού. Αντλώντας από την τεκμηρίωση η οποία παρατίθεται στην παρούσα Διατριβή, καταγράφονται δύο βασικές διαπιστώσεις: Πρώτον, η διοίκηση δημόσιου οργανισμού, σε διεθνές επίπεδο, με τη σύμπραξη κρατικών αρχών, εμπεριέχει διακριτές διαφορές για τις οποίες απαιτείται η κατάλληλη προσαρμογή γενικών αρχών και θεωρίας διοίκησης οργανισμού και, δεύτερον, η στελέχωση, συνύπαρξη, συνέργεια, αλληλοεπίδραση προσωπικού με διαφορετικές εθνοτικές, θρησκευτικές, κοινωνικές, πολιτισμικές και άλλες καταβολές, υπό τις κατάλληλες δομικές συνθήκες και προσαρμογές, αναδεικνύεται ως ένα σημαντικό πλεονέκτημα και πρόσθετη αξία για τον Οργανισμό, τα κράτη και τις κοινωνίες προέλευσης. Η επένδυση των κρατών μελών στον Οργανισμό σε πόρους, χρηματικούς, φυσικούς και πρωτίστως ανθρώπινους, καθώς και στην περαιτέρω στήριξη και υποβοήθηση διαμόρφωσης της κατάλληλης οργανωσιακής του διάρθρωσης μπορεί να αποφέρει μέγιστα αμοιβαία οφέλη για τις κοινωνίες των Μεσογειακών χωρών.