Το φαινόμενο του ηθικού καταναλωτισμού (Ethical Consumerism) ή της ηθικής κατανάλωσης (Ethical Consumption) για το μάρκετινγκ. Διεξαγωγή έρευνας για τους παράγοντες που επηρεάζουν και συνέπειες που απορρέουν από αυτό
Abstract
Η παρούσα Μεταπτυχιακή Διατριβή έχει ως στόχο τη διερεύνηση της έννοιας του φαινομένου του ηθικού καταναλωτισμού στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα, η παρούσα έρευνα προσπαθεί να διευρύνει τη γνώση γύρω από το φαινόμενο αυτό και να αποτελέσει έναυσμα για μελλοντικές και περισσότερο εξειδικευμένες έρευνες. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα, στην περιοχή της Θεσσαλονίκης, με τη συλλογή πρωτογενών στοιχείων με τη χρήση ερωτηματολογίου που αποτελούνταν από ερωτήσεις κλειστού τύπου. Σύμφωνα με τα ευρήματα οι Έλληνες καταναλωτές επιδεικνύουν υψηλά επίπεδα «ηθικής» αγοραστικής συμπεριφοράς. Εμφανίζονται περισσότερο έτοιμοι να «τιμωρήσουν» την ανήθικη συμπεριφορά των εταιριών, μην προχωρώντας στην αγορά προϊόντων τους, και λιγότερο έτοιμοι να επιβραβεύσουν την ηθική. Σε συμφωνία με το ανωτέρω συμπέρασμα είναι και το γεγονός ότι η πρόθεση των καταναλωτών να συμμετέχουν σε ενέργειες αρνητικού ηθικού καταναλωτισμού εμφανίζεται υψηλότερη σε σχέση με την πρόθεση τους για συμμετοχή σε ενέργειες θετικού ηθικού καταναλωτισμού. Αντίθετα, όσον αφορά τη συμμετοχή σε ενέργειες διαλογικού ηθικού καταναλωτισμού, η έρευνα έδειξε ότι παρόλη τη γενικότερη θετική τάση προς τον ηθικό καταναλωτισμό που επέδειξαν οι συμμετέχοντες, τα ποσοστά εμφανίζονται δυσανάλογα χαμηλά. Η ταυτόχρονη αλληλεπίδραση των διάφορων παραγόντων στη λήψη της τελικής αγοραστικής απόφασης ήταν εμφανής και η στάση των καταναλωτών απέναντι στα διάφορα ηθικά ζητήματα φάνηκε ότι επηρεάζει σημαντικά τη συμπεριφορά τους. Όπως ήταν αναμενόμενο, λόγω της οικονομικής κρίσης που διανύει η χώρα, ο οικονομικός παράγοντας αποδείχτηκε ότι παίζει ιδιαίτερα σημαντικό ρολό. Τέλος, όσον αφορά τα δημογραφικά στοιχεία, αυτά δεν φαίνεται να έχουν ιδιαίτερη επίδραση στο φαινόμενο του ηθικού καταναλωτισμού. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, η ηλικία και το επίπεδο σπουδών φαίνεται να επηρεάζουν περισσότερο το φαινόμενο του ηθικού καταναλωτισμού. Εν κατακλείδι, η παρούσα έρευνα παρέχει αποτελέσματα, τα οποία καταδεικνύουν ποιο «έδαφος» είναι πιο πρόσφορο για περαιτέρω ανάλυση και σε ποια ζητήματα χρειάζεται να αναζητηθούν άλλα εργαλεία έρευνας προκειμένου να αποκτήσουμε μια πιο ξεκάθαρη εικόνα για το φαινόμενο του ηθικού καταναλωτισμού στον ελλαδικό χώρο.