Η ερμηνεία του πολιτισμού σε μουσεία φυσικής ιστορίας ως μέσον εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης ατόμων σχολικής ηλικίας

Abstract

Στην παρούσα εργασία επιχειρείται να εξηγηθεί πώς τα μουσεία Φυσικής Ιστορίας συμβάλλουν στην εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση ατόμων σχολικών ηλικιών πάνω σε περιβαλλοντικά ζητήματα. Αρχικά διερευνάται η σχέση που ανέπτυξε σταδιακά ο άνθρωπος με τη φύση, με τον φυσικό κόσμο που τον περιβάλλει. Στο πρώτο κεφάλαιο δίνονται παραδείγματα διαφορετικών πολιτισμών σε διαφορετικές χρονικές φάσεις που αποτέλεσαν τη βάση του σημερινού δυτικού τρόπου σκέψης. Μέσω αυτής της καταγραφής παρατηρείται η σταδιακή αλλαγή στη σχέση αυτή. Παράλληλα καταγράφεται πώς ξεκίνησε και εξελίχθηκε η τάση συγκέντρωσης στοιχείων της φύσης και η δημιουργία χώρων εναπόθεσής τους, οι οποίοι μετεξελίχθηκαν στα σημερινά μουσεία φυσικής ιστορίας.

Στο δεύτερο κεφάλαιο παρουσιάζεται η εκπαιδευτική λειτουργία των σύγχρονων μουσείων, με έμφαση στα μουσεία φυσική ιστορίας. Εξηγείται πως οι σύγχρονες εκπαιδευτικές τάσεις στοχεύουν στην ουσιαστική ενασχόληση των παιδιών με τη βιοποικιλότητα και κατ’ επέκταση με την ενίσχυση στάσεων φιλικών προς το περιβάλλον. Στη συνέχεια, προσδιορίζεται η πρακτική ερμηνείας της πολιτισμικής κληρονομιάς αναφορικά με το περιβάλλον, που αναφέρεται στους τρόπους με τους οποίους που κοινοποιούνται οι πληροφορίες στους επισκέπτες ενός εκπαιδευτικού, φυσικού ή ψυχαγωγικού χώρου, όπως σε ένα μουσείο φυσικής ιστορίας. Εξηγείται το πώς τέτοιες πρακτικές μπορούν να βελτιώσουν και να εμπλουτίσουν την εμπειρία του επισκέπτη, συμβάλλοντας στην ουσιαστικότερη κατανόηση της σημασίας ενός τόπου και συνδέοντας αυτά τα νοήματα με προσωπικές εμπειρίες.

Στο τρίτο κεφάλαιο εξετάζονται δυο παραδείγματα εκθέσεων από το εξωτερικό και την Ελλάδα. Το πρώτο, αναφέρεται στην έκθεση «Our Broken Planet: How We Got Here and Ways to Fix It» που διοργάνωσε το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου. Το δεύτερο ονομάζεται «Climate change and us» που διοργάνωσε το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Γουλανδρή. Στο τέλος αυτού του κεφαλαίου προβάλλεται η πτυχή ενός μικρότερου επαρχιακού μουσείου Φυσικής Ιστορίας, που βρίσκεται στο Παρανέστι Δράμας. Περιγράφονται οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει ένα μικρό επαρχιακό μουσείο, το κατά πόσο διαθέτει δράσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα που στοχεύουν στην εκπαίδευση- ευαισθητοποίηση ατόμων σχολικών ηλικιών και αν και σε ποιο βαθμό, αυτά διέπονται από τις αρχές της ερμηνείας της πολιτισμικής κληρονομιάς