Μελέτη επικινδυνότητας εκδήλωσης πυρκαγιάς στο νησιωτικό σύμπλεγμα Κεφαλληνίας-Ιθάκης με τη χρήση Γ.Σ.Π και τηλεπισκοπικών δεδομένων

Abstract

Στη διεθνή έρευνα έχουν χρησιμοποιηθεί διάφορες μέθοδοι δημιουργίας ζωνών κινδύνου πυρκαγιάς στα δάση που συνδέουν τους περιβαλλοντικούς παράγοντες μιας περιοχής με τις δυνατότητες εμφάνισης δασικών πυρκαγιών, επιτρέποντας έτσι τη χαρτογράφηση του δυνητικού κινδύνου, σύμφωνα με την ευαισθησία των αναλυθέντων παραγόντων που σχετίζονται με την πυρκαγιά. Στο πλαίσιο αυτό, ο σκοπός της μεταπτυχιακής διατριβής διακρίνεται σε δύο επίπεδα. Σε πρακτικό επίπεδο εφαρμογής περιλαμβάνει τη χαρτογράφηση των ζωνών επικινδυνότητας εκδήλωσης πυρκαγιάς εντός των ορίων της επιλεχθείσας περιοχής μελέτης, όπως αυτή προσδιορίζεται από την ακτογραμμή των νήσων Κεφαλληνίας και Ιθάκης, με την αξιοποίηση των σύγχρονων και αξιόπιστων δορυφορικών δεδομένων Sentinel 2 και των σχετικών διαθέσιμων γεωχωρικών δεδομένων. Σε ποιοτικό επίπεδο, αφορά στην αξιολόγηση της θεματικής ακρίβειας των χαρτών και στην εκτίμηση των παραγόντων που επηρεάζουν την ακρίβεια της επιδιωκόμενης θεματικής χαρτογράφησης και κατ’ επέκταση τον βαθμό αξιοπιστίας του εφαρμοζόμενου μοντέλου της πολυκριτηριακής ανάλυσης και της παραγόμενης γεωχωρικής πληροφορίας. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των στατιστικών ανάλυσης των ζωνών επικινδυνότητας της περιοχής μελέτης σε σχέση με τους φυσικούς παράγοντες, η «μέτρια» έως «υψηλή» επικινδυνότητα εκδήλωσης πυρκαγιάς υφίσταται σε περιοχές με κυρίαρχη δομή βλάστησης τους αραιούς θάμνους και δέντρα, κλίσεις που κυμαίνονται μεταξύ 10-30% και προσανατολισμό εδαφικών επιφανειών βόρειο έως ανατολικό ή βορειοδυτικό κυρίως. Σχετικά με τους ανθρωπογενείς παράγοντες, προκύπτει ότι οι ζώνες «μέτριας» έως «πολύ υψηλής» επικινδυνότητας εντοπίζονται σε απόσταση άνω των εξακοσίων μέτρων από τις οδικές αρτηρίες και άνω των τριών χιλιόμετρων από τους οικισμούς. Από την αξιολόγηση του ενιαίου χάρτη επικινδυνότητας σε σχέση με το ιστορικό πυρκαγιών της περιοχής μελέτης, προέκυψε ότι οι πυρκαγιές που έχουν εκδηλωθεί στο παρελθόν εμπίπτουν σε ζώνες «μέτριας» επικινδυνότητας. Ο ενιαίος χάρτης δυνητικού κινδύνου πυρκαγιάς που παράχθηκε, αποτελεί αξιόπιστο υπόβαθρο πληροφορίας για την στρατηγική αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών στο νησιωτικό σύμπλεγμα Κεφαλληνίας – Ιθάκης, υποδεικνύοντας περιοχές, τοποθεσίες και διαδρομές για τον σχεδιασμό ενεργειών ή εγκατάσταση κατάλληλων υποδομών έγκαιρης πρόβλεψης και καταστολής του φαινομένου.