Οικονομικά εργαλεία για τη διαχείριση των απορριμάτων. Η εφαρμογή τους απο τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης

Abstract

Ο σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να προτείνει τρόπους και οικονομικά εργαλεία για την χάραξη μίας αποδοτικότερης και αποτελεσματικότερης πολιτικής για την διαχείριση των απορριμμάτων. Η συνεχής μεγέθυνση της παγκόσμιας οικονομίας έχει αναδείξει τις σχέσεις αλληλεξάρτησης που υπάρχουν ανάμεσα στην οικονομία και το περιβάλλον. Στην έρευνα αυτή προτείνουμε μεθόδους που θα επιφέρουν μείωση του κόστους διαχείρισης των απορριμμάτων, δικαιότερη τιμολόγηση των υπηρεσιών καθαριότητας, προστασία του αστικού και του φυσικού περιβάλλοντος και θα προωθούν την μελλοντική οικονομική ανάπτυξη. Η μέθοδος προσέγγισης του θέματος που εφαρμόστηκε είναι η βιβλιογραφική ανασκόπηση, σε ελληνική και ξένη βιβλιογραφία, για τις μεθόδους και πρακτικές που εφαρμόζονται στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες, στον τομέα της διαχείρισης των απορριμμάτων. Τα αριθμητικά στοιχεία έχουν συλλεχθεί από το διαδίκτυο. Κυρίως από την Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία και από την Eurostat. Επιπλέον κατασκευάστηκε ένας πίνακας Εισροών – Εκροών απορριμμάτων της Ελλάδας για το έτος 2008. Ο πίνακας αυτός αποτελεί επέκταση του πίνακα Εισροών-Εκροών της οικονομίας. Πέρα από τις ροές αγαθών και υπηρεσιών που συντελούνται ανάμεσα στους βασικούς τομείς της οικονομικής δραστηριότητας, απεικονίζονται οι εκροές απορριμμάτων που προκαλεί ο κάθε κλάδος της οικονομίας και μας πληροφορεί για την ανάκτηση πρώτων υλών και ενέργειας από τα απορρίμματα. Τα συμπεράσματα που προκύπτουν είναι πως η Ελληνική οικονομία είναι προσανατολισμένη κυρίως στην άντληση πρώτων υλών από το περιβάλλον. Τα απορρίμματα δεν αξιοποιούνται στο μέγιστο δυνατό βαθμό και η ανάκτηση υλικών είναι μικρή. Ο ρόλος των Υπηρεσιών Καθαριότητας περιορίζεται στην απομάκρυνση των απορριμμάτων από τα αστικά κέντρα και οι σχετικές νομοθεσίες δεν έχουν διαθρωτικό χαρακτήρα. Ωστόσο αν ¨εμπνευστούμε¨ από τις πρακτικές άλλων χωρών και αν αλλάξουμε στάση απέναντι στο θέμα των απορριμμάτων, ο σχεδιασμός ενός ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης απορριμμάτων για την Ελλάδα είναι εφικτός.