Τα πραγματολογικά, ηθολογικά, θεατρικά και γλωσσικά σχόλια στο διδακτικό εγχειρίδιο της Αντιγόνης του Σοφοκλή και της Ελένης του Ευριπίδη

Abstract

Σκοπός της παρούσας μεταπτυχιακής διατριβής είναι η συγκριτική μελέτη και αξιολόγηση των σχολίων που εμπεριέχονται στα διδακτικά εγχειρίδια της Αντιγόνης του Σοφοκλή και της Ελένης του Ευριπίδη που διδάσκονται στη Β’ Λυκείου και Γ’ Γυμνασίου αντίστοιχα. Συγκεκριμένα, διερευνάται η καταλληλότητα των ερμηνευτικών σχολίων, για την αξιοποίησή τους στη διδακτική μαθησιακή διαδικασία, ώστε να αποτελέσουν βοηθητικό εργαλείο στην προσέγγιση του κειμένου. Καθώς πρόκειται για συγκριτική μελέτη, έχουν επιλεγεί προς ανάλυση τέσσερις κατηγορίες σχολίων από τις οποίες είναι δυνατό να διαφανεί αν και κατά πόσο τα σχόλια α) ανταποκρίνονται στους στόχους των Αναλυτικών Προγραμμάτων Σπουδών, β) διευρύνουν τη φιλολογική ερμηνευτική των αρχαίων κειμένων, ώστε να ενθαρρύνεται ο μαθητής σε μια προσωπική ανάγνωση του έργου και γ) ακολουθούν τις σύγχρονες παιδαγωγικές μεθόδους διδασκαλίας. Τα συμπεράσματα που προκύπτουν από την έρευνα είναι ότι ο τρόπος παράθεσης και το περιεχόμενο των σχολίων στα δύο εγχειρίδια διαφέρει σημαντικά ως προς το βαθμό που μπορεί να υποστηρίξουν τη διδασκαλία και να βοηθήσουν τους μαθητές στην κατανόηση του κειμένου. Τα σχόλια στο βιβλίο της Αντιγόνης δε συμβάλλουν σε ικανοποιητικό βαθμό στη μαθησιακή διαδικασία, ούτε διευκολύνουν τους μαθητές στην ερμηνευτική προσέγγιση του κειμένου, καθώς είναι αποκομμένα από την εκάστοτε ενότητα αναφοράς. Αντίθετα, τα υποσελίδια σχόλια στο εγχειρίδιο της Ελένης υποστηρίζουν ουσιαστικά τη διδασκαλία, καθώς αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα του βιβλίου και ενθαρρύνουν το μαθητή σε μια προσωπική ανάγνωση του κειμένου λαμβάνοντας υπόψη και τη φύση του διδασκόμενου έργου.