| dc.contributor.advisor | Ζορπάς, Αντώνης | |
| dc.contributor.author | Δημητρίου, Μαρία | |
| dc.contributor.other | Demetriou, Maria | |
| dc.coverage.spatial | Κύπρος | el_GR |
| dc.date.accessioned | 2015-07-08 | |
| dc.date.accessioned | 2015-07-08T09:02:52Z | |
| dc.date.available | 2015-07-08T09:02:52Z | |
| dc.date.copyright | 2015-05 | |
| dc.date.issued | 2015-07-08 | |
| dc.identifier.other | ΔΠΠ/2015/00042 | el_GR |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11128/1898 | |
| dc.description | Περιέχει βιβλιογραφικές παραπομπές. | el_GR |
| dc.description.abstract | Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται συνεχής αύξηση στην χρήση φαρμάκων γεγονός με θετικό αντίκτυπο στην βελτίωση της υγείας των ασθενών και στην αύξηση του προσδόκιμου ζωής των ανθρώπων. Ταυτόχρονα όμως τα φάρμακα μπορούν να προκαλέσουν και ανεπιθύμητες δράσεις με δυσμενείς συνέπειες για τους οργανισμούς και το περιβάλλον, αφού πλέον έχουν εισέλθει στον βιολογικό κύκλο δημιουργώντας σημαντικά προβλήματα ρύπανσης των υδάτων και του εδάφους. Στην Κύπρο μέχρι σήμερα και κατά παράβαση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας δεν εφαρμόζεται καμία συντονισμένη προσπάθεια για διαχείριση των φαρμακευτικών αποβλήτων με αποτέλεσμα οι πολίτες να εφαρμόζουν μη φιλικές προς το περιβάλλον πρακτικές απόρριψης για τα απόβλητα φαρμάκων οικιακού τύπου.
Σκοπός
Η παρούσα έρευνα στοχεύει στην συλλογή βασικών πληροφοριών που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για την θέσπιση και λειτουργία ενός αποτελεσματικού συστήματος συλλογής και διαχείρισης των αποβλήτων φαρμάκων που προέρχονται από το κοινό, με απώτερο στόχο τον έλεγχο και την αποτροπή εισόδου των φαρμακευτικών ενώσεων στο περιβάλλον. Στα πλαίσια αυτά ως σκοποί της παρούσας έρευνας καθορίστηκαν: (α) η διερεύνηση μέσω βιβλιογραφικής ανασκόπησης της τρέχουσας κατάστασης γνώσης σχετικά με το πώς οι φαρμακευτικές ουσίες επηρεάζουν το περιβάλλον αλλά και για τις διαδικασίες διαχείρισης που απαιτούνται σήμερα για τα απόβλητα φαρμάκων και (β) η διερεύνηση σε πιλοτική κλίμακα των αντιλήψεων, των γνώσεων και των στάσεων/πρακτικών που εφαρμόζουν οι πολίτες στην Κύπρο αναφορικά με την ασφαλή περιβαλλοντικά διάθεση των αποβλήτων φαρμάκων οικιακού τύπου.
Μεθοδολογία
Ο μεθοδολογικός σχεδιασμός της ερευνητικής διαδικασίας περιελάμβανε αρχικά την διεξαγωγή βιβλιογραφικής έρευνας για ανασκόπηση του θεωρητικού υποβάθρου και ακολούθως την συλλογή στοιχείων για την διερεύνηση των αντιλήψεων, των γνώσεων και των στάσεων/πρακτικών που εφαρμόζουν οι πολίτες στην Κύπρο αναφορικά με την ασφαλή περιβαλλοντικά διάθεση των αποβλήτων φαρμάκων οικιακού τύπου. Για την συλλογή των δεδομένων διεξήχθη πιλοτική έρευνα με δείγμα 184 συμμετεχόντων. Η συλλογή των στοιχείων πραγματοποιήθηκε με την χρήση ερωτηματολογίου σχεδιασμένου ειδικά για τις ανάγκες της έρευνας. Η στατιστική ανάλυση των δεδομένων έγινε με το λογισμικό πρόγραμμα SPSS (έκδοση 22.0). Εφαρμόστηκαν κατάλληλοι σε κάθε περίπτωση στατιστικοί έλεγχοι για τη διερεύνηση της συσχέτισης μεταξύ των εξεταζόμενων μεταβλητών και των χαρακτηριστικών του δείγματος, αλλά και πιθανής συσχέτισης μεταξύ τους. Το επίπεδο της στατιστικής σημαντικότητας ορίστηκε ίσο με 0,05.
Αποτελέσματα
Από την στατιστική επεξεργασία των αποτελεσμάτων διαφάνηκε ότι η επίγνωση του προβλήματος της περιβαλλοντικής υποβάθμισης από τα κατάλοιπα φαρμάκων επηρεάζεται από διάφορους δημογραφικούς και κοινωνικούς παράγοντες. Επιπλέον η έρευνα έδειξε ότι εκ μέρους των συμμετεχόντων υπάρχει θετική πρόθεση για συμμετοχή σε περίπτωση
8
εφαρμογής κατάλληλου προγράμματος συλλογής και ασφαλούς διαχείρισης των οικιακών φαρμακευτικών αποβλήτων. Τέλος η πλειοψηφία των ερωτηθέντων ανεξαρτήτως φύλου, ηλικίας και μορφωτικού επιπέδου φαίνεται να συμφωνεί με την άποψη ότι οι επαγγελματίες υγείας μπορούν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην ορθολογική χρήση των φαρμάκων.
Συμπεράσματα
Η παρούσα διατριβή ανέδειξε το πρόβλημα της ανεξέλεγκτης απόρριψης των φαρμάκων στον τόπο μας. Η ανάγκη εφαρμογής και λειτουργίας ενός προγράμματος συλλογής και ασφαλούς διαχείρισης των ληγμένων και αχρησιμοποίητων φαρμάκων είναι επιβεβλημένη τόσο για σκοπούς προστασίας του περιβάλλοντος όσο και της δημόσιας υγείας. Απαραίτητες προϋποθέσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος είναι η ευαισθητοποίηση των πολιτών μέσω καταλλήλων δράσεων ενημέρωσης και η λήψη προληπτικών μέτρων για την μείωση της παραγωγής φαρμακευτικών αποβλήτων. | el_GR |
| dc.format.extent | 114 σ. 30 εκ. | el_GR |
| dc.language | gr | el_GR |
| dc.language.iso | gr | el_GR |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/closedAccess | el_GR |
| dc.subject | Διαχείριση φαρμακευτικών αποβλήτων | el_GR |
| dc.subject | Management of pharmaceutical waste | el_GR |
| dc.title | Διαχείριση φαρμακευτικών αποβλήτων. Διερεύνηση των αντιλήψεων, γνώσεων και στάσεων του κοινού για ασφαλή διάθεση στο περιβάλλον | el_GR |
| dc.type | Μεταπτυχιακή Διατριβή | el_GR |
| dc.description.translatedabstract | In recent years there is a continuous increase in drug use with positive impact on health of patients and life expectancy of people. At the same time drugs cause adverse effects on organisms and on the environment since they can penetrate into the biological cycle and they can cause problems of water and soil pollution. In Cyprus, and in breach of European law, no concerted effort is applied for the management of pharmaceutical waste. As a result citizens apply non-environmentally friendly disposal practices for household pharmaceutical waste.
Aim
This survey aims to collect fundamental information that could be useful for the establishment and operation of an efficient pharmaceutical waste collection and management system. In this context, the objectives of this research are: (a) the review of the pertinent literature regarding the current state of knowledge about how drugs affect the environment and as well as the management processes that are currently applied for pharmaceutical waste and (b) the investigation on a pilot scale of the perceptions, knowledge and attitudes/practices of citizens in Cyprus regarding the environmentally safe disposal of household pharmaceutical waste.
Methods
The methodological design of the research process initially included theoretical background literature review and then collection of data investigating the perceptions, knowledge and attitudes/practices of citizens in Cyprus regarding the environmentally safe disposal of household pharmaceutical waste. The investigation was conducted through a pilot study, with a sample of 184 participants. A questionnaire specifically designed for the needs of the research was assigned to the sample in order to be answered and collect the relevant data. Statistical analysis was performed with SPSS software (version 22.0). Statistical tests were applied for investigating the correlation between the examined variables and the characteristics of the sample suitable for each case. The level of statistical significance was set equal to 0.05
Results
The statistical analysis of the results, showed that the awareness of the consequences of environmental pollution from the residues of drugs, is related with various demographic and social factors. Furthermore the investigation showed that there is a positive intention by the citizens for participation in a drug take-back program suitable for the safe environmentally management of household pharmaceutical waste. On the contrary the results also showed that there is no corresponding positive intention from the participants to contribute financially for the operation of such a system. Finally, the majority of respondents regardless of gender, age and educational level seem to agree with the view that health professionals can play a key role in the rational use of medicines.
This thesis revealed the problem of uncontrolled disposal of drugs in our country. The need for operation of α drug take-back program for the collection and secure management of expired and unused drugs is essential for the protection of the environment as well as the public health. In order to address the problem, it is important to create awareness through appropriately campaigns, along with introducing preventive measures for the elimination of pharmaceutical waste. | el_GR |
| dc.format.type | pdf | el_GR |
