| dc.description.abstract | Εισαγωγή: Τα καρδιαγγειακά νοσήματα αποτελούν μία από τις κυριότερες αιτίες θανάτου του πλανήτη. Η ανθρώπινη συμπεριφορά, σε σχέση με την υγεία και την αρρώστια διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην πρόληψη, εμφάνιση και την εξέλιξη των καρδιαγγειακών παθήσεων.
Σκοπός της μεταπτυχιακής διατριβής, είναι η καταγραφή και η διερεύνηση συμπεριφορών υγείας για τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου (κάπνισμα, διατροφικές συνήθειες, φυσική δραστηριότητα, παχυσαρκία) ασθενών, που νοσηλεύονται με καρδιαγγειακά νοσήματα, σε νοσηλευτική μονάδα και πρόβλεψη υιοθέτησης υγιεινής συμπεριφοράς, μέσα από τις προθέσεις και τις στάσεις των ατόμων. Η πρόβλεψη της υγιεινής συμπεριφοράς έγινε με το κοινωνικο -γνωστικό μοντέλο της «θεωρίας της προσχεδιασμένης συμπεριφοράς» του Ajzen (ΘΠΣ).
Υλικό -Μέθοδος: Η παρούσα έρευνα είναι μια πιλοτική περιγραφική μελέτη. Με τη μέθοδο της σκόπιμης δειγματοληψίας, συμμετείχαν 85 άτομα που νοσηλεύονται με καρδιαγγειακά νοσήματα, σε καρδιολογικό τμήμα, γενικού νοσοκομείου της βορειοδυτικής Ελλάδος, από τον Ιανουάριο έως και τον Μάρτιο του 2013. Για τη συλλογή των δεδομένων συντάχθηκε ερωτηματολόγιο, με δημογραφικά στοιχεία, καταγραφή διατροφικών, καπνιστικών συνήθειων, φυσικής δραστηριότητας. Έγινε επίσης, εκτίμηση βάρους σώματος. Οι συμπεριφορές υγείας για κάπνισμα, διατροφή και φυσική δραστηριότητα, εκτιμήθηκαν με το μοντέλο της προσχεδιασμένης συμπεριφοράς του Ajzen (1991), προσαρμοσμένο στο αντίστοιχο δείγμα μελέτης. Η ανάλυση έγινε με τη χρήση του στατιστικού πακέτου SPSS 15.0. Οι στατιστικές μέθοδοι ήταν η πολλαπλή βηματική γραμμική παλινδρόμηση, ο συντελεστής συσχέτισης Pearson και ο έλεγχος t-test. Το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας ορίστηκε στο 0.05. Πραγματοποιήθηκε αναζήτηση ελληνικής και ξένης βιβλιογραφίας, σε επιστημονικές βάσεις δεδομένων, με λέξεις κλειδιά.
Αποτελέσματα: H ανασκόπηση της βιβλιογραφίας ανέδειξε τον ρόλο των τροποποιήσιμων παραγόντων κινδύνου (κάπνισμα, έλλειψη φυσικής δραστηριότητας, παχυσαρκία, διατροφικές συνήθειες, υπερλιπιδαιμία, σακχαρώδης διαβήτης, υπέρταση), στην εμφάνιση και την εξέλιξη των καρδιαγγειακών παθήσεων. Από το τελικό δείγμα των 85 ατόμων, το 72.9% ήταν άνδρες και το 27.1% γυναίκες. Οι ερωτώμενοι, δήλωσαν ότι, τρώνε κατά μέσο όρο 3 φορές την ημέρα. Σε εβδομαδιαία κατανάλωση, ο καφές έρχεται πρώτος (39,6%), ο οποίος προτιμάται και σαν πρωινό έναντι άλλων επιλογών. Ακολουθούν το λευκό ψωμί, πλήρες γάλα, ζάχαρη, και αλάτι, με μέση εβδομαδιαία κατανάλωση 8.15, 7, 6.96, 5.22 φορές αντίστοιχα. Τροφές, όπως το αρνί, ψάρι, το κατσίκι και το κουνέλι καταναλώνονται σε εβδομαδιαία βάση από 1 φορά. Φρούτα 5.09 φορές, λαχανικά 2.71 και όσπρια 1.36. Κατά μέσο όρο η χρήση του ελαιολάδου στην εβδομαδιαία διατροφή είναι στις 5.17. Όσον αφορά το κάπνισμα, το 49.4% δήλωσε πως δεν καπνίζει ούτε κάπνισε ποτέ. Το 25.9% κάπνιζε στο παρελθόν αλλά δεν καπνίζει πια για περισσότερους από 6 μήνες. Κατά μέσο όρο οι ερωτώμενοι είναι υπέρβαροι.(ΜΟ-ΔΜΣ =28,7Kgr/m2). Το 61.4% των ασθενών δεν συμμετέχει σε κάποιο είδος έντονης άσκησης, το 56.3% δεν συμμετέχει σε μέτρια άσκηση και 48.8% δε συμμετέχει καθόλου ούτε στην ήπια άσκηση. Σύμφωνα με το μοντέλο της προσχεδιασμένης συμπεριφοράς του Ajzen, η πρόβλεψη της υιοθέτησης υγιεινής συμπεριφοράς, εξαρτάται από την συμπεριφορική πρόθεση του ατόμου να εκτελέσει τη συμπεριφορά. Η πρόθεση σχετίζεται θετικά και με ισχυρή ένταση με την υποκειμενική αντίληψη για την άσκηση ελέγχου (r=.752, p<.001) και τον υποκειμενικό κανόνα (r=.713, p<.001). Η στάση των ασθενών απέναντι στην υγιεινή συμπεριφορά συσχετίζεται και αυτή θετικά, αλλά με ασθενή ένταση(r=.503, p<.001). Η υποκειμενική αντίληψη αποτέλεσε άριστη προβλέπουσα μεταβλητή για την υιοθέτηση μιας υγιεινής διατροφής, αποχής από καπνιστικές συνήθειες και ενσωμάτωση φυσικής δραστηριότητας στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα των ασθενών.
Συμπεράσματα. Τα καρδιαγγειακά νοσήματα οφείλονται σε πρότυπα συμπεριφοράς που υπάρχουν ή υιοθετούνται από τα άτομα, όσον αφορά παράγοντες κινδύνου. Μελλοντικές έρευνες, θα μπορέσουν να αποτελέσουν τη βάση για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή προγραμμάτων παρεμβατικών με σκοπό την πρόληψη και τη θεραπεία των καρδιαγγειακών νοσημάτων, που θα σχετίζονται με συμπεριφορές υγείας. | el_GR |
| dc.description.translatedabstract | Background: Cardiovascular diseases are the number one cause of death globally. The human behavior in relation to health and illness, play a key role in prevention, appearance and development of cardiovascular disease.
Aim: The aim of this thesis is to record and investigation of health behavioural modifiable risk factors (smoking, dietary habits, physical activity, obesity) patients, who are receiving treatment in hospital from cardiovascular diseases (CVDs) and prediction of adopt healthy behavior through intentions and attitudes of individuals. Predicting healthy behavior was examined by the socio-cognitive model of “the theory of planned behaviour” of Ajzen (TPB).
Methods: A descriptive pilot study was conducted on a purposeful sampling of 85 patients with CVDs at the cardiology department of a general hospital in northwestern Greece during January and March 2013. Data were collected using a questionnaire which included demographic characteristics of the patients and their eating habits, smoking history and physical activity. Also, weight was measured. The health behaviors of smoking, eating and physical activity were assessed with the model of the theory of the planned behaviour of Ajzen (1991). The analysis was performed using the statistical package (SPSS) 15.0. The statistical methods used were descriptive statistics step wise multiple linear regression and t-test. The level of statistical significance was set at 0.05. Search was made in the Greek and international literature, in scientific databases, with the use of specific key words.
Results: The literature review confirmed the role of modifiable risk factors, (physical inactivity, obesity, eating habits, hyperlipidemia, diabetes, and hypertension) in appearance and development of cardiovascular disease. From the final sample of 85 patients 72.9% were men and 27.1% female. Interviewees stated that, they eat an average of 3 times a day. At weekly consumption, coffee comes first (39.6%), which is preferred as compared with other breakfast options. At weekly consumption the white bread, full fat milk, sugar and salt follow with an average of 8.15, 7, 6.96, 5.22 times respectively. Food such as lamb, fish, goat and rabbit consumed once weekly. Fruits 5.09 times, vegetables 2.71 and legumes 1.36. On average the use of olive oil is at 5.17, in weekly diet. In regard to smoking history, 49.4% reported that were never smokers. 25.9% were former smokers. On Average, respondents were overweight (MO-BMI=28,7Kgr/m2). 61.4% of patients have not any kind of strenuous exercise, 56.3% and 48.8% have not mild exercise. According to the model of the theory of planned behaviour of Ajzen, predicting the adoption of healthy behavior depends on the individual’s behavioural intention to perform the behavior. The intention is positively associated with strong intensity with perceived behavioural control (r=.752, p <.001) and the subjective norm (r=.713, p<.001). The attitude of patients towards healthy behavior was positively correlated, but with weak intensity (r=.503, p<.001). The perceived behavioral control was excellent providing variable for the adoption of a healthy diet, abstinence from smoking habits and incorporating physical activity weekly schedule of patients.
Conclusions: Behavior patterns are responsible for cardiovascular diseases, regarding the attributed risk factors. Future studies could serve as the basis for planning and implementing intervention programs for the prevention and treatment of cardiovascular diseases, which are related to health behaviors. | el_GR |
