Η συνάντηση με το ζωντανό: Θεωρητικές προσεγγίσεις στο μυθιστόρημα τα Κατά Α.Γ. Πάθη της Clarice Lispector.

Abstract

Η παρούσα μεταπτυχιακή διατριβή εστιάζει στη μελέτη του μυθιστορήματος της Clarice Lispector Τα κατά Α.Γ. πάθη, σε μια συγκριτική ανάγνωση με τον σύγχρονο φιλοσοφικό λόγο. Ο πυκνός εννοιολογικός λόγος και το πλούσιο σε ιδέες πλαίσιο που διαμορφώνει η συγγραφέας στο εν λόγω έργο, καλεί σε μια βαθύτερη αναγνωστική προσέγγιση σε άμεση συνάρτηση με μια ευρύτερη στοχαστικότητα, στοιχεία τα οποία φέρνουν αντιμέτωπα –ενίοτε και αντιπαραθέτουν– τα δύο πεδία, λογοτεχνία και φιλοσοφία, με τρόπο τέτοιο, ώστε να επιζητείται η ανίχνευση αλληλοεπικαλύψεων, τομών, ή διεισδύσεων του ενός στο άλλο, αναδεικνύοντας τον διαφορετικό τρόπο κωδικοποίησης της εμπειρίας που το κάθε ένα υιοθετεί. Προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της συγκριτικής αυτής προσέγγισης, αναζητήθηκε σχετική βιβλιογραφία, άρθρα και βιβλία μελετητών και φιλοσόφων, οι οποίοι είτε επιδόθηκαν σε ανάλυση τού υπό εξέταση έργου είτε ανέπτυξαν θεωρητικές αναλύσεις στους ίδιους άξονες, στους οποίους κινήθηκε και η Lispector, ώστε η ερμηνευτική και συγκριτική τους ανάγνωση να αναγνωρίσει συγγένειες, να αποδώσει συγκλίσεις και αποκλίσεις, αλλά και να αποκωδικοποιήσει εκ νέου το λογοτεχνικό κείμενο. Κατά τη διαδικασία αυτή και μέσω ακριβώς της συγγένειας των δύο πεδίων, αναδείχθηκε αφενός η δυνατότητα συνομιλίας μεταξύ τους, αφετέρου όμως και η αδυνατότητα πλήρους συμφωνίας ή επικάλυψής τους, καθώς η λογοτεχνία παρουσιάζει το βίωμα με τρόπο τέτοιο, ώστε φαίνεται πως ο εννοιολογικός χαρακτήρας του στοχαστικού λόγου δεν το καλύπτει απόλυτα. Η εννοιολογική κωδικοποίηση της εμπειρίας από τη φιλοσοφία προσφέρει το κλειδί για την αποκωδικοποίηση της λογοτεχνίας, χωρίς όμως να την απελευθερώνει πλήρως: πάντα υπάρχει κάτι που αδυνατεί να εκφραστεί, κάτι που διαφεύγει για πάντα.