Χωροθέτηση ανεμογεννητριών με χρήση γεωγραφικού πληροφοριακού συστήματος στην Κύπρο (Εφαρμογή στην Επαρχία Λεμεσού)

Abstract

Είναι διεθνής νομική αλλά και ηθική υποχρέωση των κρατών να συμμετάσχουν σε προγράμματα και προσπάθειες μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που συνεισφέρουν τα μέγιστα στην κλιματική αλλαγή. Η αιολική ενέργεια είναι μια εναλλακτική πηγή «καθαρής» (ως προς τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου) ενέργειας. Η τεχνολογία των ανεμογεννητριών εξελίσσεται διαρκώς προκειμένου να εξαλειφθούν ή να μειωθούν σε μεγάλο ποσοστό, τα περιβαλλοντικά προβλήματα αλλά και οι οχλήσεις που δημιουργούν τόσο κατά την περίοδο εγκατάστασης όσο και κατά την περίοδο λειτουργίας τους. Παράλληλα, νέα περιβαλλοντικά προβλήματα και οχλήσεις προκύπτουν από την μελέτη της λειτουργίας υφισταμένων ανεμογεννητριών και αιολικών πάρκων, που δημιουργούν νέες τεχνολογικές προκλήσεις στην κατασκευή και λειτουργία των ανεμογεννητριών. Τα παραπάνω, έχουν σαν συνέπεια το κανονιστικό χωροταξικό πλαίσιο (νόμοι και περιορισμοί) που αφορά την εγκατάσταση και λειτουργία αιολικών πάρκων να εξελίσσεται και αυτό, είτε υιοθετώντας νέους περιορισμούς, είτε καταργώντας ή μεταβάλλοντας παλαιότερους, εν ισχύ, περιορισμούς. Η αναδρομή της βιβλιογραφίας ανέδειξε διαφορές στο χωροταξικό πλαίσιο μεταξύ των κρατών που οφείλονται κυρίως, α) στη ταυτοποίηση με διαφορετική ταχύτητα περιβαλλοντικών προβλημάτων που πρέπει να αντιμετωπισθούν, β) στο διαφορετικό τρόπο/ταχύτητα που ακολουθείται η εξέλιξη της τεχνολογίας (π.χ. η αντιμετώπιση του flickering σε ένα μεγάλο βαθμό σε ανεμογεννήτριες νέας γενιάς), αλλά και γ) στα διαφορετικά γεωγραφικά περιβάλλοντα που υλοποιούνται οι χωροθετήσεις που μεγεθύνουν ή ελαχιστοποιούν κάποιες από τις επιπτώσεις των ανεμογεννητριών. Από την άλλη, σε μια νέα χωροθέτηση θα πρέπει να συνυπολογισθούν όλα τα δεδομένα και η εμπειρία για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις στις υπάρχουσες εγκαταστάσεις αιολικών πάρκων, στο πλαίσιο βέβαια των γεωγραφικών και οικολογικών παραμέτρων της συγκεκριμένης νέας χωροθέτησης. Στόχος της διπλωματικής εργασίας, είναι η χωροθέτηση ανεμογεννητριών-αιολικών πάρκων στην Κύπρο. Από την άλλη πλευρά, οποιαδήποτε μελέτη αφορά την χωροθέτηση ανεμογεννητριών στην Κύπρο, πρέπει να βασιστεί σε ένα μοντέλο χωρικών ερωτημάτων. Ποιο θα είναι αυτό το μοντέλο; Θα βασιστεί προφανώς στη διεθνή πρακτική, αλλά και σε τοπικές ανάγκες ή και στο υφιστάμενο νομικό πλαίσιο. Ποια είναι η διεθνής πρακτική; Ποιες είναι οι παράμετροι που θέτει στα χωρικά ερωτήματα το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο; Άρα, πρώτα υλοποιήθηκε ένα νοηματικό μοντέλο που προσδιορίζει τις παραμέτρους επίλυσης και των τρόπων που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, στο υπάρχον και στο δυνητικά μελλοντικό νομικό πλαίσιο-περιβαλλοντικών απαιτήσεων της Κύπρου. Μετά, εξετάζεται η διαθεσιμότητα χωρικών γεωγραφικών δεδομένων και τεχνικών, για να υλοποιηθεί η επίλυση στο λογισμικό περιβάλλον ενός γεωγραφικού συστήματος πληροφοριών. Ακολούθως, λαμβάνονται υπόψη κριτήρια απόδοσης που αφορούν την διαθεσιμότητα δεδομένων για το αιολικό δυναμικό και τον συνυπολογισμό τους στο νοηματικό πλαίσιο χωροθέτησης, έτσι ώστε να βελτιστοποιηθεί η απόδοση της επένδυσης. Προκύπτουν περιορισμοί στην πλήρη υλοποίηση του νοηματικού πλαισίου, λόγω μη άμεσης διαθεσιμότητας του συνόλου των γεωγραφικών χωρικών δεδομένων που απαιτεί η εφαρμογή του στην επαρχία της Λεμεσού. Στο τέλος, εφαρμόζεται το νοηματικό πλαίσιο στο βαθμό που επιτρέπει η διαθεσιμότητα των δεδομένων και αξιολογούνται τα αποτελέσματα σε κρατικό επίπεδο και σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης.