Το προφίλ του κακοποιημένου παιδιού στην περιοχή της Πάτρας

Abstract

Εισαγωγή: Το φαινόμενο της παιδικής κακοποίησης αποτελεί σημαντικότατο παράγοντα κοινωνικής παθογένειας στο βαθμό που επηρεάζει συμπεριφορές και στάσεις που μεγενθύνονται σε συνθήκες οικονομικής κρίσης. Σκοπός: Η ανάδειξη του προφίλ του κακοποιημένου ανηλίκου, η διερεύνηση του τύπου κακοποίησης και των επιβαρυντικών παραγόντων αυτής καθώς και η επισήμανση των ελλειμμάτων του συστήματος υγείας σε κεντρικό αλλά και στο περιφερειακό επίπεδο του Δήμου Πατρέων. Μεθοδολογία: Η επιλεγείσα μεθοδολογία στηρίχθηκε στην επεξεργασία των δεδομένων με την μέθοδο της ανάλυσης περιεχομένου (content analysis). Τα δεδομένα αναζητήθηκαν στο αρχείο των φακέλων παιδικής κακοποίησης της Ο.Π.Α. του Δήμου Πατρέων από το 2012 έως 31/8/2016. Επί συνόλου 209 καταγγελιών στην Ο.Π.Α. του Δήμου Πατρέων από 2012 έως 31/8/2016, 148 καταγγελίες αποτέλεσαν το δείγμα της έρευνας, όπου κατηγοριοποιήθηκαν τα δεδομένα βάση των δημογραφικών, κοινωνικοοικονομικών και χαρακτηριστικών υγείας του παιδιού και της οικογένειάς του. Η ανάλυση των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με το IBM SPSS 20.0 Αποτελέσματα: Το 52% των καταγγελιών έγιναν ανώνυμα. Το 54,73% των ανηλίκων που κακοποιούνται – παραμελούνται είναι αγόρια, ελληνικής εθνικότητας, με διάμεση τιμή ηλικίας τα 8 έτη. Το 58,9% παρακολουθεί κανονικό σχολείο, με το 65,3% αυτού να είναι μαθητές του Δημοτικού σχολείου και το 69,6% να έχει κανονική ανάπτυξη. Η πλειοψηφία (61,9%) ζει με τον έναν γονέα. Το 61,6% των οικογενειών των παιδιών έχουν χαμηλά εισοδήματα. Στις ηλικίες 0-12, όπου παρουσιάζεται και το μεγαλύτερο ποσοστό των περιπτώσεων συνολικά, περισσότερα είναι τα αγόρια, ενώ στις ηλικίες της εφηβείας 13-18 προέχουν τα κορίτσια. Η παραμέληση είναι η πιο συχνός τύπος κακοποίησης (61,5%) με δεύτερη την σωματική (25%). Το 66,2% των ανηλίκων διαβιώνει υπό καλές συνθήκες και σχεδόν το 30% σε κακές - επικίνδυνες συνθήκες. Η μέση ηλικία της μητέρας είναι τα 35,2 έτη, με το 71% να είναι άνεργες. Ο δε πατέρας 41,3 έτη και 39,4% ανεργία. Τέλος το 28,4% των οικογενειών των ανήλικων είχε προηγουμένως συνεργαστεί με τις κοινωνικές υπηρεσίες, το 20,9% με τις δικαστικές αρχές, το 13,5% με την αστυνομία, το 6,1% με νοσοκομείο. Συμπεράσματα: Η παιδική κακοποίηση, επηρεάζεται σημαντικά από παράγοντες που αφορούν κατά κύριο λόγο το κοινωνικοοικονομικό προφίλ της οικογένειας όσο και από την γενικότερη κοινωνικοοικονομική κατάσταση και την οικονομική αβεβαιότητα που παράγεται σε συνθήκες οικονομικής κρίσης. Ακριβείς επιδημιολογικές μετρήσεις της κακομεταχείρισης των παιδιών αφενός θα συντελέσουν στο σχεδιασμό ολοκληρωμένων παρεμβάσεων σε εθνικό και τοπικό, αφετέρου θα διακόψουν τον κύκλο της βίας και θα προληφθεί μια περαιτέρω παραβατική ή αντικοινωνική συμπεριφορά στην μετέπειτα ενήλικη ζωή του παιδιού που κακοποιείται.