Η συνάντηση της σύγχρονης θεατρικής σκηνής με την ιατρική επιστήμη: Θεματικές και παραστασιακές αναζητήσεις στον 20ο και 21ο αιώνα
Abstract
Η παρούσα μεταπτυχιακή διατριβή έχει ως στόχο να γνωστοποιήσει και να παρουσιάσει τη σχέση της σύγχρονης θεατρικής σκηνής με την ιατρική επιστήμη, εστιάζοντας κυρίως στον 20ο και 21ο αιώνα. Γίνεται μια ιστορική αναδρομή της μοναδικής αυτής σύμπραξης από τον 17ο αιώνα και έπειτα, καθώς και ανασκόπηση – μέσα από τέσσερις περιπτώσεις μελέτης – της συγγραφικής και σκηνοθετικής φόρμας των δύο τελευταίων αιώνων. Τέλος, προβάλλεται η εξέλιξη της σύμπραξης θεάτρου και επιστήμης στον 21ο αιώνα ως εκπαιδευτικό εργαλείο στις ιατρικές σχολές, ενώ αναλύονται οι τρόποι με τους οποίους η ανάπτυξη της σχέσης αυτής προσφέρει σε κοινωνικό επίπεδο.
Το πρώτο κεφάλαιο ασχολείται με την φαινομενικά ασύμβατη αλλά ουσιαστικά καίρια συνάντηση του θεάτρου και της επιστήμης. Καταγράφονται και αναλύονται τα σημεία όπου συγκλίνουν και γίνεται μια ιστορική αναδρομή μέσα από θεατρικά κείμενα και παραστάσεις από το 1600 μέχρι και σήμερα, με στόχο να προβληθεί η σημαντικότητα της σχέσης αυτής στο πέρασμα των αιώνων. Στο δεύτερο κεφάλαιο προβάλλεται η επιρροή που είχε η εξέλιξη της ιατρικής επιστήμης στους θεατρικούς συγγραφείς του 20ου και 21ου αιώνα. Το τρίτο κεφάλαιο πραγματεύεται την παραστασιακή φόρμα και την σκηνοθετική προσέγγιση – κατά τον παρόντα αιώνα – των θεατρικών έργων που έχουν ως κεντρικό θέμα την ιατρική. Επιπλέον, στο δεύτερο και τρίτο κεφάλαιο χρησιμοποιούνται τέσσερις περιπτώσεις μελέτης – Wit (Πνεύμα), Frozen (Κάτω από τον Πάγο), A Number (Ένας Αριθμός), The Experiment (Το Πείραμα) – οι οποίες καλύπτουν ένα μεγάλο φάσμα κλινικών, ιατρικών και ερευνητικών περιπτώσεων, αλλά και συγγραφικής και σκηνοθετικής προσέγγισης. Το τελευταίο κεφάλαιο προβάλλει και αναδεικνύει τη σημασία της θεατρικής τέχνης στον εκπαιδευτικό ιατρικό τομέα τον 21ο αιώνα και τις θετικές συνέπειες αυτής, ανοίγοντας, παράλληλα, τη διερεύνηση του ιδιαίτερα σημαντικού τομέα της βιοηθικής.
Τα κύρια ερευνητικά ερωτήματα στα οποία επικεντρώνεται η παρούσα διατριβή αφορούν τους τρόπους με τους οποίους η επιστήμη μπορεί να βοηθήσει και να εξελίξει την θεατρική πρακτική, αλλά ταυτόχρονα και το πώς η θεατρική δημιουργία μπορεί να αναδείξει ορισμένες πτυχές της ιατρικής επιστήμης που παραμένουν ανεξερεύνητες και δυσπρόσιτες στο ευρύ κοινό.