Εθνικά συστήματα υγείας.
Abstract
Η αξιολόγηση των σημαντικών εξελίξεων που καταγράφονται στον τομέα της υγείας, με πρώτιστη την εφαρμογή του νέου γενικού συστήματος παροχής υγειονομικής φροντίδας στην Κύπρο, απαιτεί την εν τω βάθει και ενδελεχή ανάλυση των δεδομένων του ίδιου του συστήματος, αλλά και τη σύγκρισή του με εκείνα ευρωπαϊκών και άλλων προηγμένων κρατών. Η φιλοσοφία των συστημάτων υγείας των χωρών αυτών κατά κανόνα διαφέρει, αντικατοπτρίζοντας τις διαφορετικές τους κοινωνικές επιλογές, αλλά και τις διαφορές στην οργάνωση και στη χρηματοδότησή τους. Παρά τις αδιαμφισβήτητες αυτές διαφορές, τα συστήματα υγείας των χωρών οφείλουν να θεμελιώνονται πάνω σε κοινές αξίες, στη δε ευρωπαϊκή επικράτεια θα πρέπει να ακολουθούν την οδηγία των Υπουργών Υγείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2014, η οποία ορίζει ως απαραίτητα συστατικά στοιχεία των συστημάτων υγείας για τα κράτη-μέλη την καθολικότητα, την πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες υγειονομικής φροντίδας, την ισότητα και την αλληλεγγύη.
Μέσα από την ανάδειξη των θετικών στοιχείων, αλλά και των αυταπόδεικτων μειονεκτημάτων του κάθε συστήματος, η παρούσα διατριβή σκοπεύει να αξιολογήσει και να καταγράψει τις πιο σημαντικές διαφορές συγκεκριμένων εθνικών συστημάτων υγείας, η επιλογή των οποίων έγινε έχοντας ως γνώμονα ότι αποτελούν τους βασικούς εκπροσώπους των διάφορων τύπων των συστημάτων. Ο διαχωρισμός στους τύπους αυτούς βασίζεται σε σύγχρονη ταξινόμηση, της οποίας η σημασία τεκμαίρεται από τη βιβλιογραφία. Η ελεύθερη διακίνηση και εγκατάσταση των πολιτών μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει οδηγήσει στην έκδοση οδηγίας από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «περί εφαρμογής των δικαιωμάτων των ασθενών στο πλαίσιο διασυνοριακής υγειονομικής περίθαλψης», για την οποία επίσης γίνεται ειδική αναφορά. Η αξιοποίηση της ηλεκτρονικής υγείας κρίνεται εκ των ων ουκ άνευ για την επιτυχή εφαρμογή ενός γενικού συστήματος υγείας. Η ψηφιοποίηση της υγειονομικής περίθαλψης αποτελεί μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για να καταστήσει τους πολίτες ισότιμους εταίρους στις αλληλεπιδράσεις τους με τους επαγγελματίες υγείας. Μέσα από τη διαδικασία αυτή, και αφού διαφυλαχθούν τα προσωπικά τους δεδομένα, οι πολίτες μπορούν αφενός να αισθάνονται ασφαλείς και αφετέρου να αξιοποιούν τα πλεονεκτήματα της ανταλλαγής δεδομένων και της διαφάνειας στο χώρο της δημόσιας υγείας. Η διατριβή αυτή αποσκοπεί και στην ανάλυση του βαθμού ευόδωσης του στόχου της εφαρμογής της ηλεκτρονικής υγείας στα διάφορα, υπό αναφορά συστήματα υγείας.