Αξιολόγηση του εργασιακού περιβάλλοντος στις δημόσιες οδοντιατρικές υπηρεσίες

Abstract

Εισαγωγή: Ο εκφοβισμός ορίζεται ως μια κατάσταση στην οποία ένα ή κάποια άτομα αντιλαμβάνονται ότι είναι δέκτες συνεχών αρνητικών συμπεριφορών από ένα ή περισσότερα άτομα. Το αρνητικό ψυχολογικό περιβάλλον που βιώνει το θύμα, ενδέχεται να καταστήσει τον/τους εργαζόμενο/νους ανήμπορο/ους να διεκπεραιώσουν τα καθημερινά τους καθήκοντα. Σκοπός: H αξιολόγηση του εργασιακού περιβάλλοντος στις Δημόσιες Οδοντιατρικές Υπηρεσίες στην Κύπρο, όσον αφορά τον εργασιακό εκφοβισμό και την ηθική παρενόχληση μεταξύ των επαγγελματιών. Εντοπισμός των παραγόντων που συμβάλουν στην αύξηση του φαινομένου. Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε συγχρονική μελέτη σε ένα δείγμα ενεργών δημοσίων υπαλλήλων (έκτακτων και μόνιμων) στις οδοντιατρικές υπηρεσίες της Κύπρου. Στην έρευνα οι συμμετέχοντες για την συμπλήρωση ανώνυμων ερωτηματολογίων ήταν συνολικά 91. Πιο συγκεκριμένα, συμμετείχαν 38 οδοντίατροι, 35 βοηθοί οδοντιατρείου, 9 οδοντοτεχνίτες και άτομα βοηθητικού προσωπικού. Χρησιμοποιήθηκαν ο έλεγχος t (student’s t-test), ο συντελεστής συσχέτισης του Pearson (Pearson’s correlation coefficient), η διμεταβλητή ανάλυση, και η πολλαπλή γραμμική παλινδρόμηση (multivariate linear regression). Αποτελέσματα: Το 66,7% των συμμετεχόντων ήταν γυναίκες και η μέση τους ηλικία ήταν τα 47,4 έτη (ΤΑ=11,1). Το 33,3% ένιωθαν αρκετά/πολύ εξαντλημένοι ψυχικά λόγω της δουλειάς τους τον τελευταίο μήνα, το 92,1% ήταν αρκετά/πολύ ικανοποιημένοι από την εργασία τους συνολικά, το 80,9% ήταν αρκετά/πολύ ικανοποιημένοι από την ποιότητα των σχέσεων τους με τους συναδέλφους τους, το 96,8% ήταν αρκετά/πολύ ικανοποιημένοι από την προσωπική τους ζωή συνολικά και το 93,6% ήταν αρκετά/πολύ ικανοποιημένοι από τις κοινωνικές τους σχέσεις συνολικά. Το 19% των συμμετεχόντων στη μελέτη ανέφεραν ότι υπήρξαν θύμα εκφοβισμού τους τελευταίους έξι μήνες στον χώρο εργασίας τους (είτε από τον άμεσο ανώτερο τους, είτε από άλλους ανωτέρους ή υπεύθυνους, είτε από συναδέλφους, είτε από εξωτερικό συνεργάτη/υπάλληλο, είτε από ασθενείς, φοιτητές κ.τ.λ., είτε από κάποιον άλλο). Το 81% των συμμετεχόντων δεν βίωσαν σχεδόν κανένα πρόβλημα, το 9,5% (6 άτομα) βρέθηκαν αντιμέτωποι με αρνητικές συμπεριφορές, οι οποίες γι’ αυτούς ήταν αρνητικές και δυσάρεστες και το 9,5% (6 άτομα) βρέθηκαν σε κατάσταση επανειλημμένων αρνητικών συμπεριφορών που σχετίζονταν με έντονο στρες. Το 7,9% των συμμετεχόντων στη μελέτη είχαν γίνει μάρτυρες συμπεριφοράς εκφοβισμού/παρενόχλησης στον χώρο εργασίας τους προς άλλα άτομα, σε εξωτερικό χώρο του τμήματος που εργάζονταν και θεωρούσαν ότι το συμβάν εκφοβισμού/ παρενόχλησης θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί. Το (93,7%) δεν ένιωθαν καθόλου ικανοποιημένοι από τον τρόπο που χειρίστηκαν οι ίδιοι προσωπικά την πιο πρόσφατη συμπεριφορά εκφοβισμού/παρενόχλησης που βίωσαν. Συμπεράσματα: Οι επαγγελματίες υγείας παρουσιάζονται ικανοποιημένοι από την εργασία τους και εξαντλημένοι ψυχικά. Πιο συγκεκριμένα, η αύξηση της βαθμολογίας ικανοποίησης από την εργασία σχετίζεται με τη μείωση της συνολικής βαθμολογίας αρνητικών ενεργειών/ εκφοβισμού μεταξύ επαγγελματιών.