Εκτίμηση της ποιότητας ζωής σε ασθενείς με χρόνια νόσο. Η περίπτωση ασθενών με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση

Abstract

Σκοπός: Σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν η αποτύπωση της ποιότητας ζωής των ασθενών που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση στο νομό Αχαΐας και η διερεύνηση της συσχέτισής της με κοινωνικo-δημογραφικούς και κλινικούς παράγοντες, όπως η ηλικία, το φύλο, το εκπαιδευτικό επίπεδο, η οικογενειακή και επαγγελματική κατάσταση και το χρονικό διάστημα παραμονής στην αιμοκάθαρση. Υλικό-Μέθοδος: Στην ερευνητική αυτή εργασία συμμετείχαν 201 ασθενείς με Τελικού Σταδίου Χρόνια Νεφρική Ανεπάρκεια, οι οποίοι ήταν ενταγμένοι σε πρόγραμμα αιμοκάθαρσης. Οι ασθενείς υποβάλλονταν σε αιμοκάθαρση στο Γενικό Νοσοκομείο Πατρών «Ο Άγιος Ανδρέας», στο Περιφερειακό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ρίου, στην ιδιωτική μονάδα τεχνητού νεφρού «Κυανούς Σταυρός» και στην επίσης, ιδιωτική μονάδα αιμοκάθαρσης «Φιλοξένια» κατά το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου- Απριλίου του 2012. Ως εργαλείο μέτρησης της ποιότητας ζωής των αιμοκαθαιρόμενων ασθενών χρησιμοποιήθηκε ένα ερωτηματολόγιο το οποίο χωριζόταν σε τρία μέρη. Αυτό περιείχε: α) ερωτήσεις κοινωνικο-δημογραφικών και κλινικών χαρακτηριστικών των ασθενών, β) το γενικού τύπου ερευνητικό εργαλείο EQ-5D και β) το εξειδικευμένο για τη νεφροπάθεια KDQOL-SF. Η συμπλήρωση των ερωτηματολογίων πραγματοποιήθηκε ως επί το πλείστον, μέσω δομημένης συνέντευξης κατά τη διάρκεια της αιμοκάθαρσης. Αποτελέσματα: Από τις κλίμακες της ποιότητας ζωής που μετρήθηκαν με το εξειδικευμένο ερευνητικό εργαλείο KDQOL-SF, χαμηλότερες τιμές καταγράφηκαν στην εργασία, τη σεξουαλική λειτουργία, το φόρτο και τις επιδράσεις της ασθένειας. Ακολουθούν η γενική υγεία, η ζωτικότητα, η ψυχική υγεία και η σωματική λειτουργικότητα. Από τις απαντήσεις στο EQ-5D, βρέθηκε ότι τα περισσότερα προβλήματα των ασθενών, σχετίζονται με την κινητικότητα, την ικανότητα για εκτέλεση των καθημερινών δραστηριοτήτων τους και την ύπαρξη άγχους. Επιπλέον, η ποιότητα ζωής των αιμοκαθαιρόμενων ασθενών σχετίζεται με κοινωνικο-δημογραφικούς και κλινικούς παράγοντες. Συγκεκριμένες μεταβλητές, όπως το φύλο, η ηλικία, η εκπαίδευση, η οικογενειακή και επαγγελματική κατάσταση και το χρονικό διάστημα παραμονής στην αιμοκάθαρση μπορούν να επηρεάσουν είτε θετικά είτε αρνητικά την ποιότητα ζωής των αιμοκαθαιρόμενων ασθενών. Συμπεράσματα: Το εξειδικευμένο για τη νεφροπάθεια ερευνητικό εργαλείο KDQOL-SF, προσδιόρισε τόσο σωματικά και κινητικά προβλήματα στους αιμοκαθαιρόμενους ασθενείς, όσο και προβλήματα που αφορούν την ψυχική υγεία τους που προέρχονται τόσο από τη νόσο όσο και από την αιμοκάθαρση. Παρόμοια ευρήματα διαπιστώθηκαν και από την υποκειμενική μέτρηση της σωματικής και της ψυχικής υγείας με το εργαλείο EQ-5D.