Το ποίημα “Στα στέφανα της κόρης του” στην κυπριακή μέση εκπαίδευση: αναλύσεις, αντιφάσεις, επιδράσεις και αυτοσχόλια

Abstract

Περίληψη: Μια υπόθεση εργασίας είναι ότι το αξιόλογο ποίημα «Στα στέφανα της κόρης του» (Θόλος, 1989) βρίσκεται στην κορωνίδα των πιο πολυδιαβασμένων ποιημάτων του Κυριάκου Χαραλαμπίδη, κυρίως επειδή εδώ και πολλά χρόνια αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της διδακτέας και εξεταστέας ύλης των τελειόφοιτων μαθητών της κυπριακής μέσης εκπαίδευσης. Το ποίημα αυτό «αναλύεται» και «ερμηνεύεται» από διάφορα (ελλαδικά και κυπριακά) «(εξω)σχολικά βοηθήματα», τα οποία όμως παρουσιάζουν μεταξύ τους σημαντικές διαφοροποιήσεις, με αποτέλεσμα να παρατηρούνται εντυπωσιακές αντιφάσεις και, κατά συνέπεια, να προκύπτουν εύλογες απορίες. Στα παραπάνω πρέπει να προσθέσει κανείς ότι στα περισσότερα από τα «(εξω)σχολικά βοηθήματα» φαίνεται ότι δεν αξιοποιήθηκαν τα εκτενή αυτοσχόλια του Κ. Χαραλαμπίδη για το ποίημα αυτό. Στην ανακοίνωσή μας παρουσιάζονται οι απόψεις της κριτικής για το συγκεκριμένο ποίημα, η πορεία του στην κυπριακή μέση εκπαίδευση και οι περιπτώσεις συμπερίληψής του στα εξεταστικά δοκίμια των (Προ)εισαγωγικών/Παγκύπριων Εξετάσεων. Επίσης, εξετάζονται η (αντιφατική, κάποτε) παρουσία του στα διάφορα «(εξω)σχολικά βοηθήματα» σε αντιπαραβολή, τουλάχιστον από ένα σημείο και μετά, με τα ποιητικά αυτοσχόλια του Κ. Χαραλαμπίδη, καθώς και η επίδραση που άσκησαν οι βιβλιογραφικοί αυτοί φορείς στην «καθιέρωση» και τη «νομιμοποίηση» της επίσημης ανάλυσής του στην Γ΄ Λυκείου: πολλαπλές προσλήψεις, πιθανές παραναγνώσεις και παρερμηνείες, ρόλος αναγνώστη, αναπαραγωγή «λαθών» κατά μίμηση του πρώτου γράψαντος, αυθεντική βοήθεια των σημειώσεων του ποιητή κτλ.