Η πτώση του ήρωα από την αρχαϊκή στην κλασική εποχή: Σύγκριση κοινωνικών φύλων σε Ιλιάδα και Μήδεια

Abstract

Σκοπός της παρούσας διατριβής είναι η μελέτη του μετασχηματισμού της σύλληψης των δύο φύλων από την αρχαϊκή στην κλασική εποχή, όπως αυτά αποδίδονται στην Ιλιάδα και την Μήδεια, βάσει της θεωρίας των κοινωνικών φύλων. Οι ομηρικοί ήρωες και ηρωίδες λειτούργησαν ως πρότυπα, αποκρυσταλλώνοντας τα ιδανικά χαρακτηριστικά που όφειλε να έχει ο ιδανικός άνδρας και η ιδανική γυναίκα. Αν και τα ομηρικά έπη εξακολούθησαν να αποτελούν πολιτισμικό σημείο αναφοράς στην κλασική εποχή, στην τραγωδία του Ευριπίδη ο άνδρας χάνει τα ηρωικά του χαρακτηριστικά και πέφτει από το επίπεδο του ημίθεου, όπου βρισκόταν στον ομηρικό κόσμο, στο επίπεδο του θνητού, ιδιοτελή ανθρώπου, ο οποίος όχι μόνο δεν λειτουργεί ως πρότυπο για τους γύρω του, αλλά αντιμετωπίζεται με απαξίωση από αυτούς. Η Μήδεια, αν και επικαλείται τον ηρωικό κώδικα τιμής για να στηρίξει την εκδίκησή της, δεν διαθέτει βασικές αρετές που θα της επέτρεπαν να τοποθετηθεί στο βάθρο των ηρώων. Αντίθετα, διακρίνονται σε αυτήν πτυχές που αντιστοιχούν στα αρνητικά στερεότυπα που αποδίδονταν στις γυναίκες του ομηρικού και του κλασικού κόσμου. Μέσα από την μελέτη των δύο έργων διαπιστώνουμε τις σημαντικές διαφορές που εμφανίζουν οι κοινωνίες οι οποίες τα γέννησαν.