Η επιβάρυνση φροντιστών ατόμων με άνοια. Η περίπτωση των ασθενών στην περιοχή της Αθήνας, οι οποίοι βοηθούνται μέσω προγραμμάτων κατ' οίκον φυσικοθεραπείας

Abstract

Τα ανοϊκά σύνδρομα χαρακτηρίζονται ως σύγχρονη επιδημία. Αποτελούν μείζον πρόβλημα της δημόσιας υγείας, λόγω της δημογραφικής γήρανσης και της αύξησης της συχνότητας εμφάνισής τους μεταξύ των ηλικιωμένων. Ένα ιδιαίτερο γνώρισμά τους είναι ότι πέραν των ασθενών πλήττουν (με διαφορετικό τρόπο) και τους ανθρώπους που είναι υπεύθυνοι για τη φροντίδα τους. Η παρούσα μελέτη έχει ως σκοπό τη διερεύνηση της επιβάρυνσης που βιώνουν οι φροντιστές ανοϊκών ασθενών στην κοινότητα (περιοχή της Αθήνας) ως παρενέργεια του έργου που προσφέρουν, σε συσχέτιση με το κοινωνικό-δημογραφικό τους πρότυπο. Έλαβε χώρα κατά το χρονικό διάστημα Οκτώβριος 2011-Φεβρουάριος 2012. Οι συμμετέχοντες επιλέχθηκαν μετά από σκόπιμη δειγματοληψία. Ο πληθυσμός τους απαρτιζόταν από 100 άτομα, συγγενείς ανθρώπων με άνοια, οι οποίοι βοηθούνται με προγράμματα κατ’ οίκον φυσικοθεραπείας. Πραγματοποιήθηκαν ημιδομημένες συνεντεύξεις, που βασίστηκαν στο Ερωτηματολόγιο Zarit Burden Interview (ZBI) και στα κοινωνικο-δημογραφικά τους δεδομένα. Οι απαντήσεις βαθμολογήθηκαν σε 5βαθμη κλίμακα Likert. Ακολούθησε στατιστική επεξεργασία των δεδομένων με το στατιστικό πακέτο SPSS 16.0. Αρκετά από τα ευρήματα συμφωνούν με αντίστοιχα άλλων μελετών. Η πλειονότητα των συμμετεχόντων ήταν έγγαμες γυναίκες –κυρίως κόρες- με μέση ηλικία τα 56 έτη. Οι περισσότεροι από τους φροντιστές συγκατοικούσαν με τους ασθενείς τους. Περίπου οι μισοί βίωσαν «μέτρια έως σοβαρή επιβάρυνση» με την παρατεταμένη χρονικά διάρκεια φροντίδας και την έλλειψη εργασίας να αναδεικνύονται ως παράγοντες αυξημένου κινδύνου για επιδείνωση της επιβάρυνσης. Η μελέτη ανέδειξε την ανάγκη ψυχοκοινωνικής και οικονομικής στήριξης των φροντιστών των ασθενών με άνοια, ώστε να μειωθεί η καταπόνηση που υφίστανται. Για την επίτευξη αυτού του στόχου, θα ήταν σκόπιμη μια κοινωνική πολιτική σε εθνικό πλαίσιο, η οποία θα ενεργοποιούσε και θα συντόνιζε κοινωνικές υπηρεσίες, δομές και φορείς της Π.Φ.Υ ενώ παράλληλα θα ευαισθητοποιούσε τους λειτουργούς τους.