Εταιρική κοινωνική ευθύνη και οικονομική αποτελεσματικότητα: Η περίπτωση των πολυεθνικών εταιριών ένδυσης

Abstract

Η παρατεταμένη οικονομική κρίση, η κλιματική αλλαγή και η παγκοσμιοποίηση της οικονομίας έχουν συμβάλλει στη δημιουργία ενός διαφορετικού τρόπου εταιρικής οργάνωσης. Ως αποτέλεσμα, οι επιχειρήσεις, ιδιαίτερα οι πολυεθνικές, έχουν επαναπροσδιορίσει το ρόλο τους στην παγκόσμια αγορά. Ως ενεργά μέλη της κοινωνίας, προσπαθούν να αποδείξουν τον κοινωνικά υπεύθυνο ρόλο τους υιοθετώντας αξίες εταιρικής κοινωνικής ευθύνης. Η ανάλυση του μοντέλου ανάπτυξης και εδραίωσης των ανταγωνιστικών εταιριών Inditex και H&M έχει γίνει συχνά αντικείμενο μελέτης της διεθνής αρθρογραφίας χωρίς όμως να γίνεται αναφορά στις πρακτικές εταιρικής κοινωνικής ευθύνης που χρησιμοποιούν αν και πλέον η πρακτική αυτή αποτελεί στρατηγικό μηχανισμό ανάπτυξης. Σε αυτή τη μεταπτυχιακή διατριβή γίνεται μια προσπάθεια παρουσίασης των πρακτικών εταιρικής κοινωνικής ευθύνης των προαναφερθέντων εταιριών και της ανταγωνιστικής τους NEXT και η διερεύνηση των ομοιοτήτων και διαφορών που παρουσιάζουν. Στο πλαίσιο αυτό ορίζεται αρχικά γενικά η έννοια της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, γίνεται παρουσίαση της ιστορικής της εξέλιξης και του θεσμικού της πλαισίου όπως έχει διαμορφωθεί σήμερα. Επιπλέον, παρουσιάζονται τα οφέλη και τα πλεονεκτήματα που απολαμβάνουν οι κοινωνικά ευαισθητοποιημένες επιχειρήσεις όπως η βελτίωση της φήμης τους, η μείωση του λειτουργικού κόστους και η προσέλκυση κεφαλαίων. Ακολουθεί η παρουσίαση των διαστάσεων της έννοιας που συνοπτικά μπορούμε να πούμε ότι αφορούν : α) στην υπεύθυνη λειτουργία με διαφανείς διεργασίες για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη (μετόχους, υπαλλήλους, προμηθευτές) β) στην περιβαλλοντική αποδοτικότητα που περιλαμβάνει εξοικονόμηση ενέργειας, χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ανακύκλωση, χρήση φιλικών προς το περιβάλλον προϊόντων και γ) στη συμβολή στη βιώσιμη ανάπτυξη της κοινωνίας η οποία πραγματοποιείται με αξιοποίηση του εργατικού δυναμικού, στήριξη των κοινωνικών προγραμμάτων, δράσεις εθελοντισμού και φιλανθρωπίας. Αφού ολοκληρωθεί η θεωρητική ανάλυση της έννοιας παρουσιάζονται οι υιοθετημένες πρακτικές εταιρικής κοινωνικής ευθύνης των εταιριών Inditex, H&M και NEXΤ οι οποίες παρουσιάζουν σήμερα σημαντικές ομοιότητες , παρά τα τις διαφορές στην ιδιοσυγκρασία και την κουλτούρα των διοικήσεων των εταιρικών.