Παραδοσιακή μουσική, λαϊκοί μύθοι και κοινή πολιτιστική κληρονομιά των κοινοτήτων της Κύπρου: Προκλήσεις και προοπτικές
Abstract
Εισαγωγή: Η Κύπρος διατηρεί τη μουσική της παράδοση η οποία είναι επηρεασμένη
από τη μουσική παράδοση της Ελλάδας. Παρά την κατάκτησή του νησιού από διάφορους
κατακτητές όπως οι Πέρσες, οι Φοίνικες, οι Πτολεμαίοι, οι Ρωμαίοι, οι Φράγκοι, οι
Ενετοί και οι Τούρκοι εντούτοις η Κύπρος κατάφερε να διατηρήσει τη δική της
παράδοση μέσα από τους αιώνες, στην παραδοσιακή μουσική, τους λαϊκούς μύθους και
γενικότερα την πολιτιστική κληρονομιά. Γενικότερα η Κυπριακή μουσική παράδοση και
οι λαϊκοί μύθοι έχουν διαδοθεί από στόμα σε στόμα (Ζυμαράς, 2009).
Οι Τουρκοκύπριοι και οι Ελληνοκύπριοι έχουν μαζί μια συλλογική ταυτότητα η οποία
έχει τις ρίζες της από την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (1571 – 1878). Μέσα
από την κοινή συμβίωση Τουρκοκυπρίων και Ελληνοκυπρίων έχουν δημιουργηθεί τα
κοινά βιώματα, τα όμοια ερεθίσματα, το κοινό τοπία, οι κοινές πολιτισμικές παραδόσεις,
η κοινή ανθρωπογεωγραφία, τα όμοια υφολογικά χαρακτηριστικά, τα παρόμοια
ιδιοσυγκρασιακά στοιχεία, οι κοινές ευαισθησίες καθώς και οι κοινές θεματικές
στοχεύσεις. Η κοινή μοίρα των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων, μαζί με τα
κοινά βιώματα, οι παραδόσεις, τα βιώματα, τη νοοτροπία, καθώς επίσης και τις κοινές
συνήθειες έχουν γεννήσει ένα ιδιότυπο μείγμα του κυπριακού πολιτισμού το οποίο
πηγάζει μέσα από τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό αλλά και από τον ανατολίτικο
πολιτισμό (Φράγκος, 2016).
Σκοπός: είναι να κάνει μια ανασκόπηση και να ερευνήσει τη σημασία που έχουν η
παραδοσιακή μουσική και οι παραδοσιακοί μύθοι της Κύπρου στις κοινότητες της
Κύπρου και την κοινή πολιτιστική κληρονομιά του τόπου. Θα γίνει κριτική παρουσίαση
της πολιτιστικής πολιτικής όσο αφορά την παραδοσιακή μουσική και μύθους, θα γίνει
vi
ανασκόπηση δράσεων που αξιοποιούν αυτές τις πτυχές της πολιτιστικής κληρονομιάς
(π.χ. δικοινοτικά φεστιβάλ και εκδηλώσεις) και τέλος θα αποτιμηθούν οι προοπτικές
ανάπτυξης και θα προταθούν δίοδοι αποτελεσματικότερης αξιοποίησης της
παραδοσιακής μουσικής και μύθων.
Μεθοδολογία: Ερευνητική μελέτη ποσοτική και ποιοτική. Το δείγμα της ποσοτικής
έρευνας αποτελείται από 100 άτομα που ζουν στην Κύπρο (Τουρκοκύπριοι,
Ελληνοκύπριοι και Έλληνες). Το δείγμα της ποιοτικής έρευνας αποτελείται από 6
μουσικούς (τρις Ελληνοκύπριους και τρις Τουρκοκύπριους).
Αποτελέσματα: μέσα από τα αποτελέσματα της έρευνας αυτής έχει φανεί ότι η
παράδοση της Κύπρου είναι ενιαία και δεν υπάρχει παράδοση Ελληνοκυπρίων και
Τουρκοκυπρίων. Αυτό είναι το πιο σημαντικό και το πιο πολιτικό επιχείρημα που μπορεί
να αναδείξει η παρούσα μεταπτυχιακή εργασία. Μόνο για πολιτικούς και εθνικιστικούς
λόγους δημιουργείται η εντύπωση "δύο κοινοτήτων" και άρα και δύο παραδόσεων.