Η παρουσία των δραματικών κειμένων στο μάθημα της Νεοελληνικής Γραμματείας στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Μορφοπαιδευτική αξία και διδακτική προσέγγιση

Abstract

Η παρούσα μεταπτυχιακή διατριβή αποσκοπεί στην εξέταση της παρουσίας δραματικών κειμένων στο πλαίσιο του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, εστιάζοντας κυρίως στα πολλαπλά παιδαγωγικά οφέλη που μπορεί να επιφέρει η διδασκαλία τους και στην αναγκαιότητα της εναλλακτικής προσέγγισής τους. Στο εισαγωγικό κεφάλαιο η ανάλυση επικεντρώνεται στη σχέση θεάτρου- λογοτεχνίας και στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του δραματικού κειμένου, τα οποία το διαφοροποιούν από τα υπόλοιπα είδη του έντεχνου λόγου. Η επίγνωση της ιδιομορφίας του αποτελεί θεμέλιο επί του οποίου θα οικοδομηθεί η επιτυχής διδασκαλία και κατ’ επέκταση η ολοκληρωμένη πρόσληψη των δραματικών έργων από τους μαθητές. Το δεύτερο κεφάλαιο περιλαμβάνει τα συμπεράσματα, τα οποία εξάγονται από την εξέταση των δραματικών κειμένων που ανθολογούνται στα βιβλία μαθητή των Κειμένων Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Η παρουσία του θεατρικού είδους στα συγκεκριμένα εγχειρίδια παρουσιάζεται αναλυτικά στο Παράρτημα Α. Διαπιστώνεται η περιορισμένη και μη αντιπροσωπευτική εκπροσώπηση του θεατρικού είδους, ο τυχαίος τρόπος κατανομής των κειμένων στα σχολικά εγχειρίδια, η αποσπασματική παράθεση και η συνήθης φιλολογική προσέγγισή τους, παράμετροι οι οποίες αποτελούν τροχοπέδη για την κατανόηση της διττής φύσης του θεάτρου από τους μαθητές. Τα παραπάνω δεδομένα αποτέλεσαν εφαλτήριο για τη συγγραφή της επόμενης ενότητας, η οποία επικεντρώνεται στην ανάδειξη της διαχρονικής παιδαγωγικής αξίας των δραματικών κειμένων και κατ’ επέκταση στην αναγκαιότητα ενσωμάτωσης τους στη διδακτέα ύλη. Η αναφορά στα πολλαπλά οφέλη που μπορεί να αποκομίσει ο μαθητής από τη διδασκαλία τους υποστηρίχθηκε με παραδείγματα από συγκεκριμένα ανθολογούμενα κείμενα (Ερωφίλη του Γ. Χορτάτση, Ο Αρχοντοχωριάτης του Μολιέρου, Βασιλιάς Ληρ του Ο. Σαίξπηρ, Το Παραμύθι χωρίς Όνομα του Ι. Καμπανέλλη, Ο Σπιούνος του Μ. Μπρεχτ). Τέλος, η διατριβή ολοκληρώνεται με προτάσεις για μια εναλλακτική διδασκαλία των δραματικών κειμένων, η οποία θα αναδεικνύει τη θεατρική τους διάσταση και παράλληλα θα προωθεί την αυτενέργεια των μαθητών και τη μάθηση με βιωματικό και άμεσο τρόπο.