Προσδιοριστικοί παράγοντες και αποτελέσματα της εργασιακής ικανοποίησης στους επαγγελματίες υγείας
Abstract
Σκοπός της παρούσας εργασίας, είναι η διερεύνηση των παραγόντων που επηρεάζουν την εργασιακή ικανοποίηση των επαγγελματιών στο χώρο της υγείας, και τα αποτελέσματα που επιφέρει τόσο στους ίδιους όσο και στους ασθενείς και κατ΄επέκταση στο σύστημα υγείας. Αρχικά γίνεται μια εννοιολογική προσέγγιση, εξετάζοντας το περιεχόμενο των εννοιών, όπως ορίζεται μέσα από τη βιβλιογραφία, και ακολουθεί μια αναφορά στις κυριότερες θεωρίες παρακίνησης των εργαζομένων, σε μια προσπάθεια να επεξηγηθεί τι είναι αυτό που κάνει τους εργαζόμενους στο χώρο της υγείας να θέλουν να εργαστούν αποδοτικότερα. Ακολούθως, αναδεικνύονται οι προσδιοριστικοί παράγοντες που σχετίζονται με την εργασιακή ικανοποίηση των επαγγελματιών υγείας, καθώς επίσης και τα αποτελέσματα θετικά και αρνητικά που επιφέρει. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η σχέση εργασιακής ικανοποίησης με το σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης. Τέλος παραθέτονται διάφοροι τρόποι παρακίνησης των εργαζομένων, και προτάσεις βελτίωσης για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκαλούνται από την χαμηλή επαγγελματική ικανοποίηση των επαγγελματιών υγείας.
Μεθοδολογία: Πρόκειται για μελέτη ανασκόπησης της ελληνικής και διεθνούς βιβλιογραφίας. Η αναζήτηση των πηγών έγινε στις ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων GOOGLE SCHOLAR, PUB MED, CINAHL και EBSCO. Επιλέγηκαν άρθρα που αφορούσαν τους προσδιοριστικούς παράγοντες και τα αποτελέσματα της εργασιακής ικανοποίησης των επαγγελματιών υγείας, έρευνες που διεξήχθησαν στο χώρο της υγείας, και βιβλία συμβατά με τη θεματολογία και τους σκοπούς της μελέτης. Η αναζήτηση περιορίστηκε σε μελέτες στην ελληνική και αγγλική γλώσσα.
Αποτελέσματα: Διαπιστώθηκε ότι οι επαγγελματίες υγείας ικανοποιούνται κυρίως από το περιεχόμενο της εργασίας, τις σχέσεις με τους συναδέλφους, το περιβάλλον και τις συνθήκες εργασίας, το βαθμό αυτονομίας, τις δυνατότητες επαγγελματικής ανάπτυξης, τις οικονομικές απολαβές. Λιγότερη επίδραση έχουν ατομικά χαρακτηριστικά όπως η ηλικία, το φύλο, το μορφωτικό επίπεδο, η προσωπικότητα του ατόμου, ενώ η οικογένεια έχει υποστηρικτικό ρόλο στη διαμόρφωση του
8
συνολικού βαθμού της εργασιακής ικανοποίησης των επαγγελματιών υγείας. Αναφορικά με τα αποτελέσματα της εργασιακής ικανοποίησης, αναφέρονται η παραγωγικότητα, η απόδοση, η δέσμευση προς το επάγγελμα, η ικανοποίηση των ασθενών, η ποιότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών, ενώ το εργασιακό άγχος, το σύνδρομο της επαγγελματικής εξουθένωσης, οι συχνές απουσίες, και η επιθυμία των επαγγελματιών υγείας να εγκαταλείψουν το επάγγελμα, είναι αποτελέσματα της επαγγελματικής δυσαρέσκειας.
Συμπεράσματα: Η ικανοποίηση των επαγγελματιών υγείας, πρέπει να εστιάζει σε οικονομικά και μη κίνητρα, παρά τις δύσκολες συνθήκες εργασίας που επικρατούν. Πολύ σημαντικό ρόλο έχει η ηγεσία στο χώρο της υγείας, καθώς σχετίζεται με το σχεδιασμό και την οργάνωση υπηρεσιών, το σύστημα αξιολόγησης, την ενδυνάμωση των εργαζομένων.