Διερεύνηση της επίδρασης των περιστατικών βίας κατά του προσωπικού στο κλιμα ασφάλειας μιας δομής ψυχικής υγείας

Abstract

Εισαγωγή: Η ασφάλεια του επαγγελματικού περιβάλλοντος αποτελεί δείκτη ποιότητας της εργασίας, ο οποίος αποκτά πρόσθετη σημασία στις δομές ψυχικής υγείας όπου οι εργαζόμενοι εκτίθενται σε υψηλότερο κίνδυνο εξαιτίας περιστατικών επιθετικής συμπεριφοράς των πασχόντων. Σκοπός: Η διερεύνηση της σχέσης των περιστατικών βίας των πασχόντων με τη στάση του προσωπικού υγείας προς το κλίμα ασφάλειας στο χώρο εργασίας τους. Δείγμα και Μεθοδολογία: Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν 361 επαγγελματίες ψυχικής υγείας διαφόρων ειδικοτήτων από 28 δημόσιες δομές Ψυχικής Υγείας που κλήθηκαν να απαντήσουν στο ανώνυμο και αυτοσυμπληρούμενο «Ερωτηματολόγιο των Στάσεων για την Ασφάλεια»- SAQ (Ελληνική έκδοση) και το ερωτηματολόγιο του ΠΟΥ «Workplace Violence in the Health Sector», κατά το μέρος που αφορούσε τη σωματική και λεκτική βία. Αποτελέσματα: Επιστράφηκαν διακόσια ογδόντα εννιά πλήρως συμπληρωμένα ερωτηματολόγια, εκ των οποίων ήταν έγκυρα τα 280 (ποσοστό ανταπόκρισης 77,7%). Στην πλειοψηφία τους οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας ήταν γυναίκες ηλικίας 40-50 ετών. Κατά τη διάρκεια του τελευταίου 12μήνου, 51,8% του προσωπικού είχε εμπειρία λεκτικής κακοποίησης και σε ποσοστό 11,7% ήταν θύμα σωματικής επίθεσης από ασθενή. Οι πεποιθήσεις του προσωπικού για το κλίμα ασφάλειας και τη βία διέφεραν ανά φύλο κι επαγγελματική ιδιότητα (χ2=17,245, p=0,016), ενώ σχετίστηκαν στατιστικά σημαντικά με το περιβάλλον εργασίας τους (p=<0,001) και το άγχος (p=0,001), ωστόσο δε σχετίστηκαν ούτε με την ηλικία ούτε με την επαγγελματική τους εμπειρία. Υπήρξαν στατιστικά σημαντικές διαφορές ως προς τις στάσεις ασφάλειας του προσωπικού ανάμεσα σε όσους ήταν θύματα βίας (p=<0,01) ή μάρτυρες (p=0,03), σε σύγκριση με το προσωπικό που δεν είχε παρόμοιες εμπειρίες, σε όλους τους παράγοντες του SAQ και πρωτίστως στους παράγοντες των συνθηκών εργασίας (θύματα: 59,18 μη θύματα: 66,84 p=<0,001), του κλίματος ασφάλειας (θύματα: 77,74 μη θύματα: 83,49 p=0,003) και της ομαδικής συνεργασίας (θύματα: 71,67 μη θύματα:75,66 p=0,008). Συμπεράσματα: Τα κρούσματα βίας κατά του προσωπικού επηρέασαν την στάση προς την ασφάλεια τόσο των άμεσων όσο και των έμμεσων θυμάτων της (μάρτυρες), θέτοντας σημαντικά ζητήματα ποιότητας της εργασίας στις δομές ψυχικής υγείας και κυρίως στα ενδονοσοκομεικά περιβάλλοντα όπου οι εργαζόμενοι είναι πιο εκτεθειμένοι στην επιθετικότητα των ασθενών.