Η διερεύνηση της ποιότητας ζωής ασθενών με στεφανιαία νόσο και καρωτιδική νόσο
Επιτομή
Η αρτηριακή αποφρακτική νόσος στις διάφορες μορφές της, ( στεφανιαία νόσος, καρωτιδική νόσος, περιφερική αρτηριακή νόσος ), αποτελεί στις μέρες μας τη συχνότερη αιτία θανάτου, στις αναπτυγμένες χώρες του κόσμου και επίσης είναι γνωστό ότι η στεφανιαία νόσος είναι «προνόμιο» των βιομηχανικά αναπτυγμένων χωρών. Η απόφραξη των αγγείων-αρτηριών, οφείλεται κατά κύριο λόγο στη δημιουργία αθηρωματικών πλακών. Ο προσδιορισμός και ο εντοπισμός των προδιαθεσικών παραγόντων της αθηροσκλήρωσης, αποτελεί το πρώτο και σημαντικότερο βήμα για την πρόληψη της αρτηριακής αποφρακτικής νόσου και κατά συνέπεια την ελάττωση της νοσηρότητας και θνησιμότητας από αυτήν. Ο νέος τρόπος ζωής, η αλλαγή του τρόπου διατροφής, η οποία είναι πλούσια σε λιπαρά, το άγχος, το κάπνισμα, η καθιστική ζωή, ο σακχαρώδης διαβήτης, η αρτηριακή υπέρταση, χαρακτηρίζουν τους βιομηχανικά αναπτυγμένους λαούς και είναι αυτά που στις μέρες μας ενοχοποιούνται για την εμφάνιση της στεφανιαίας νόσου. Είναι ήδη γνωστό ότι το πρώτο σύστημα το οποίο επηρεάζεται και εμφανίζεται η αθηροσκλήρυνση είναι τα στεφανιαία αγγεία και η συχνότερη ηλικία εμφάνισης είναι συνήθως το 20ο με το 25ο έτος, ενώ στο υπόλοιπο αρτηριακό σύστημα εμφανίζεται με 10 χρόνια καθυστέρηση. Αξιόλογη έμφαση και σημασία έχει δοθεί στην αθηροσκλήρυνση των στεφανιαίων και εγκεφαλικών αγγείων λόγω της μεγάλης κλινικής σημασίας τους. Από κλινικές μελέτες αλλά και επιδημιολογικές έχει βρεθεί ότι η αθηροσκλήρυνση των εγκεφαλικών αγγείων συσχετίζεται με την στεφανιαία νόσο και η σχέση αυτή αφορά τόσο την συμπτωματική, όσο και την ασυμπτωματική καρωτιδική νόσο. Ο Σιδέρης, (1998), αναφέρει ότι η ακριβής ωστόσο σχέση μεταξύ του βαθμού της καρωτιδικής νόσου και της έκτασης και σοβαρότητας της στεφανιαίας νόσου, δεν έχει επαρκώς καθοριστεί.
Σκοπός:
Η παρούσα εργασία αποσκοπεί στην αποτύπωση και μελέτη της καρωτιδικής νόσου με την χρήση της διαγνωστικής μεθόδου υπερηχογραφίας καρωτίδων σε ασθενείς οι οποίοι προγραμματίζονται σε αορτοστεφανιαία παράκαμψη και η ποιότητα ζωής των ασθενών αυτών. Επί μέρους στόχοι της μελέτης αποτελούν η διερεύνηση των σχέσεων και συσχετίσεων της αθηροσκλήρυνσης των καρωτίδων με τα κλινικά χαρακτηριστικά, τους παράγοντες κινδύνου και τα αντικειμενικά της κριτήρια, η μελέτη και διερεύνηση της συνύπαρξης στεφανιαίας νόσου με την καρωτιδική νόσο, καθώς επίσης και η σύγκριση ποιότητας ζωής των ασθενών με στεφανιαία και καρωτιδική νόσο.
Μεθοδολογία:
Η έρευνα διεξήχθη στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας και συγκεκριμένα στο αγγειολογικό εργαστήριο. Στην μελέτη εντάχθηκαν 200 τυχαίοι διαδοχικοί ασθενείς, οι οποίοι εισήχθηκαν στο αγγειοθωρακοχειρουργικό τμήμα του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας και οι οποίοι θα υποβάλλονταν σε αορτοστεφανιαία παράκαμψη, ασθενείς επομένως με ήδη εγκατεστημένη στεφανιαία νόσο, κατά την περίοδο Μάρτιος 2012 μέχρι τον Μάρτιο του 2013. Για την εκτίμηση των αθηροσκληρωτικών βλαβών στην καρωτίδα πραγματοποιήθηκε υπερηχογραφικός έλεγχος καρωτίδων, (carotid triplex), σε όλο το δείγμα της παρούσας εργασίας. Το ερωτηματολόγιο EQ-5D, χρησιμοποιήθηκε για την εκτίμηση της ποιότητας ζωής των ασθενών, ενώ επιπρόσθετα ερωτηματολόγια κατέγραψαν τόσο τα κοινωνικοοικονομικά και δημογραφικά χαρακτηριστικά των ασθενών, όσο και τα κλινικά χαρακτηριστικά της αρτηριακής αποφρακτικής νόσου και τους παράγοντες κινδύνου που την προκαλούν, δηλαδή εκείνες τις συνθήκες και συνήθειες οι οποίες εμφανίζονται με μεγαλύτερη συχνότητα στα άτομα που αναπτύσσουν πρόωρη αθηροσκλήρυνση από το γενικό πληθυσμό.
Αποτελέσματα:
Τα αποτελέσματα της μελέτης έρχονται να επιβεβαιώσουν την συστηματική φύση της αθηρωματικής νόσου και τη θετική συσχέτιση της αθηροσκλήρυνσης με τους παράγοντες κινδύνου Το δείγμα της παρούσας εργασίας αποτέλεσαν 200 ασθενείς με εγκατεστημένη στεφανιαία νόσο. Η συντριπτική πλειοψηφία αυτών ήταν άντρες, 175 στον αριθμό και με ποσοστό 87,5% και οι γυναίκες ήταν 25 με ποσοστό 12,5%. Στην μελέτη αυτή εξετάσθηκε η συσχέτιση της βαρύτητας της καρωτιδικής αθηροσκλήρυνσης σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο οι οποίοι θα υποβάλλονταν σε αορτοστεφανιαία παράκαμψη. Διαπιστώθηκε ότι η καρωτιδική νόσος συσχετίζεται με την στεφανιαία νόσο. Επιπρόσθετα βρέθηκε ότι οι άνδρες αξιολογούν την σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής ελαφρώς καλύτερα από ότι οι γυναίκες του δείγματος.
Συμπεράσματα /Συζήτηση:
Στη μελέτη αυτή εξετάσθηκε η συσχέτιση της βαρύτητας της καρωτιδικής αθηροσκλήρυνσης σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο οι οποίοι θα υποβάλλονταν σε αορτοστεφανιαία παράκαμψη. Διαπιστώθηκε ότι η καρωτιδική νόσος συσχετίζεται με την στεφανιαία νόσο. Επιπρόσθετα βρέθηκε ότι οι άνδρες αξιολογούν την σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής ελαφρώς καλύτερα από ότι οι γυναίκες του δείγματος.