Μελέτη καταγραφής της οργανωτικής κουλτούρας και του βαθμού ασάφειας και σύγκρουσης ρόλων σε Γενικό Νοσοκομείο της Αττικής
Abstract
Σκοπός: Η παρούσα μελέτη ασχολείται με την καταγραφή της οργανωτικής κουλτούρας που χαρακτηρίζει το Γενικό Νοσοκομείο Δυτικής Αττικής (ΓΝΔΑ) και τη μέτρηση του βαθμού ασάφειας και σύγκρουσης ρόλων, καθώς και το βαθμό ικανοποίησης του προσωπικού, ιατρικού και νοσηλευτικού, που εργάζεται σε αυτό.
Υλικό-Μέθοδος: Το δείγμα της παρούσας μελέτης αποτέλεσαν 201 εργαζόμενοι από τους συνολικά 236 (ποσοστό απόκρισης 85%), εκ των οποίων οι 112 ήταν νοσηλευτές (55,7%), ενώ οι υπόλοιποι 89 (44,3%) ήταν ιατροί. Αναλυτικότερα, από τους νοσηλευτές, 64 (31,8%) κατείχαν θέση ΤΕ, 43 (21,4%) ΔΕ και 5 (2,5%) ΠΕ, ενώ από τους ιατρούς 38 (18,9%) ήταν διευθυντές ή αναπληρωτές διευθυντές, 30 (14,9%) ήταν επιμελητές Α΄ ή Β΄ και 21 (10,4%) ήταν ειδικευόμενοι. Ένας αριθμός 157 εργαζομένων (78,1%) απασχολούνταν σε κλινικές, ενώ οι υπόλοιποι 44 (21,9%) στα εξωτερικά ιατρεία. Συμμετείχαν 65 άνδρες (32,3%) και 136 (67,7%) γυναίκες.
Για την επίτευξη του σκοπού αυτού μελετήθηκε η υπάρχουσα βιβλιογραφία σχετική με την οργανωτική κουλτούρα και εκπονήθηκε μελέτη για το συγκεκριμένο νοσοκομείο με τη χρήση ερωτηματολογίου που αποτελεί μετάφραση του Organizational Culture Profile (OCP). Για την ανάλυση χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό πακέτο Statistical Package for Social Sciences (SPSS v. 16.0).
Αποτελέσματα: Διαπιστώθηκε διάκριση μεταξύ ιδανικής και υφιστάμενης οργανωτικής κουλτούρας ανά πληθυσμιακή υποκατηγορία. Συγκεκριμένα, στη σύγκριση ανάλογα με την ηλικιακή ομάδα, ανάλογα με τα έτη προϋπηρεσίας στην παρούσα θέση, ανάλογα με τα συνολικά έτη προϋπηρεσίας και ανάλογα με την ιδιότητα υπήρχε στατιστικά σημαντική διαφοροποίηση, ενώ η αξιολόγησή τους ήταν σε υψηλότερη θέση στην κατηγορία της ιδανικής κουλτούρας σε σχέση με την υφιστάμενη.
Η ανταγωνιστικότητα και η ανάληψη κινδύνου δε διέφεραν σε στατιστικά σημαντικό βαθμό σε άτομα με συνολική προϋπηρεσία έως 10 έτη. Επίσης, η σταθερότητα, η καινοτομία, η εκμετάλλευση ευκαιριών, η ανάληψη κινδύνου, η ομαδικότητα, η πρόσβαση σε πληροφορίες, ο ανθρώπινος προσανατολισμός, η καθοδήγηση, η ανταγωνιστικότητα και η οργανωτικότητα δε διέφεραν σε στατιστικά σημαντικό βαθμό στα άτομα με συνολική προϋπηρεσία 31-40 έτη. Η ανταγωνιστικότητα δε διέφερε σε στατιστικά σημαντικό βαθμό στους ειδικευόμενους ιατρούς και τους διευθυντές, όπως επίσης και η ανάληψη κινδύνου σε επιμελητές και διευθυντές.
Κατά τη διερεύνηση της διαφοροποίησης του βαθμού ασάφειας δεν παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά, ενώ η διάμεση τιμή των επιμέρους ερωτημάτων ήταν στην κατηγορία «Συχνά». Υπήρχε στατιστικά σημαντική διαφοροποίηση σε παραμέτρους της σύγκρουσης ρόλων, ενώ η διάμεση τιμή των επιμέρους ερωτημάτων ανά κατηγορία ήταν μετρίου βαθμού. Γενικά δεν παρατηρήθηκε διαφοροποίηση της συνολικής ικανοποίησης, ενώ η διάμεση τιμή των επιμέρους ερωτημάτων ανά κατηγορία ήταν μετρίου βαθμού.
Συζήτηση: Η μελέτη κατέδειξε ότι τα μέλη κάθε επαγγελματικής ομάδας εμφανίζουν σημαντικές διαφορές τόσο αναφορικά με τις διαστάσεις με τις οποίες αντιλαμβάνονται την ιδανική κουλτούρα, όσο και με το πώς βιώνουν την υφιστάμενη οργανωτική κουλτούρα.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης, που βασίστηκε στις αντιλήψεις των εργαζομένων, η προαγωγή της δικαιοσύνης, η προσδοκία για υψηλή απόδοση, η έμφαση στην ποιότητα, η καινοτομία και η πρωτοβουλία δεν αποτελούν ισχυρά χαρακτηριστικά του ΓΝΔΑ. Επίσης, διαπιστώθηκε μια σημαντική διαφοροποίηση των προσδοκιών των διαφορετικών επαγγελματικών ομάδων στις εξής διαστάσεις: ευελιξία, επιθετικότητα, ανεκτικότητα και τυπικότητα στις σχέσεις.
Σε γενικές γραμμές, η προσοχή στη λεπτομέρεια, η ομαδικότητα και η αποφασιστικότητα στη λήψη αποφάσεων δεν μπορούν να θεωρηθούν ως χαρακτηριστικά των ελληνικών νοσοκομείων. Είναι σημαντικό να εξεταστεί η ισχύς της οργανωτικής κουλτούρας σε κάθε νοσοκομείο ξεχωριστά και στη συνέχεια να διερευνηθεί η σημασία της σε σχέση με την ενδυνάμωση αλλά και την εξασφάλιση υψηλής ποιότητας υπηρεσιών.
Λέξεις κλειδιά: Οργανωτική Κουλτούρα, Ασάφεια ρόλων, Σύγκρουση ρόλων, Ικανοποίηση, Γενικό Νοσοκομείο Δυτικής Αττικής