Επαγγελματίες ψυχικής υγείας αντιμέτωποι με το άγχος και την κατάθλιψη. Η περίπτωση των εργαζομένων σε δομές της Θεσσαλονίκης

Abstract

Στη σύγχρονη εποχή, ο τρόπος και οι συνθήκες ζωής έχουν αναδείξει το άγχος και την κατάθλιψη, ως τις νόσους του 21ου αιώνα. Όπως αναφέρουν αρκετές μελέτες, μεγάλο ποσοστό υγιών ανθρώπων θα νοσήσει από κατάθλιψη, ενώ καθημερινά βιώνουμε άγχος και stress τόσο στο εργασιακό μας περιβάλλον, όσο και στην καθημερινότητά μας. Σκοπός: Στην παρούσα εργασία μελετήθηκαν χαρακτηριστικά άγχους και κατάθλιψης σε επαγγελματίες ψυχικής υγείας, και πώς αυτά επηρεάζονται από παράγοντες όπως η ηλικία, η οικογενειακή κατάσταση, το επάγγελμα, το επίπεδο μόρφωσης και το φύλο των εργαζομένων. Υλικό- μέθοδος: Το δείγμα μας, αποτελούνταν από 317 επαγγελματίες ψυχικής υγείας και πιο συγκεκριμένα 144 άντρες και 173 γυναίκες. Ο μέσος όρος ηλικίας ήταν τα 38,64 ± 7,945 έτη. Οι εργαζόμενοι συμμετείχαν εθελοντικά, ενώ οι επαγγελματικές ομάδες ήταν νοσηλευτές (157 άτομα), ιατροί (105 άτομα) και λοιποί επαγγελματίες υγείας (55 άτομα). Χρησιμοποιήθηκε ανώνυμο κλειστό ερωτηματολόγιο DSSI/sAD των Bedford&Foulds. Η ανάλυση των δεδομένων έγινε με την χρήση του στατιστικού πακέτου SPSS 16.0. Αποτελέσματα: Οι γυναίκες είχαν στατιστικά σημαντικά μεγαλύτερες βαθμολογίες στην υποκλίμακα άγχους (2,88±2,563) έναντι των ανδρών (2,11±2,816). Οι διαζευγμένοι/χήροι είχαν στατιστικά σημαντικά μεγαλύτερες βαθμολογίες στη υποκλίμακα της κατάθλιψης [F(2,314)=9,528, p=0,001], όσο και άγχους [F(2,314)=13,262, p=0,001] αλλά και τη συνολική [F(2,314)=13,367, p=0,001]. Oι νοσηλευτές είχαν στατιστικά σημαντικά μεγαλύτερες βαθμολογίες στην υποκλίμακα κατάθλιψης (F(2,314)=5,924, p=0,003), άγχους (F(2,314)=6,097, p=0,003) και συνολικά (F(2,314)=7,213, p=0,001). Οι καπνιστές είχαν υψηλότερα επίπεδα τόσο κατάθλιψης (t(315)=2,417, p=0,016) όσο και άγχους (t(315)=2,219, p=0,027) όσο και συνολικά (t(315)=2,533, p=0,012). Τέλος, η επίσκεψη σε ιατρό, όσο και η λήψη φαρμακευτικής αγωγής, συσχετίστηκαν πολύ ισχυρά με υψηλές βαθμολογίες κατάθλιψης, άγχους και συνολικά (τιμές t μεγαλύτερες από 4,3 και p<0,002 για την επίσκεψη σε ιατρό και τιμές t μεγαλύτερες από 2,6 και p<0,009 για τη λήψη φαρμάκων). Συμπεράσματα: H επαγγελματική ομάδα των νοσηλευτών παρουσιάζει μεγαλύτερη ψυχοπαθολογία, σε σχέση με τους υπόλοιπους επαγγελματίες ψυχικής υγείας που περιλαμβάνονται στην παρούσα μελέτη. Το νοσηλευτικό προσωπικό που εργάζεται σε δομές ψυχικής υγείας, παρουσιάζει μεγαλύτερη ψυχοπαθολογία, σε σχέση με τους νοσηλευτές διαφόρων άλλων δομών. Οι γυναίκες υπερέχουν στην υποκλίμακα του άγχους, αλλά και της συνολικής ψυχοπαθολογίας. Οι χήροι και οι διεζευγμένοι παρουσιάζουν τα υψηλότερα ποσοστά άγχους και κατάθλιψης. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι το κάπνισμα, η επίσκεψη σε ειδικούς ιατρούς και η σχετική φαρμακευτική αγωγή είχαν στατιστικά σημαντική συσχέτιση τόσο με το άγχος όσο και με την κατάθλιψη.