Εμπειρική έρευνα αξιολόγησης της χρήσης των πιστοληπτικών κριτηρίων υποψηφίων δανειοληπτών στεγαστικής και καταναλωτικής πίστης που χρησιμοποιούν οι ελληνικές εμπορικές τράπεζες

Abstract

Η εργασία αυτή πραγματεύεται τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποίησαν οι ελληνικές εμπορικές τράπεζες τα κριτήρια αξιολόγησης των ιδιωτών δανειοληπτών χρησιμοποιώντας εμπειρικά δεδομένα από το 2005 έως το 2012. Στις Η.Π.Α. αποδείχτηκε πως έγινε εσφαλμένη αξιολόγηση σε πολλές περιπτώσεις δανείων, κυρίως ενυπόθηκων. Το αποτέλεσμα ήταν να αδυνατούν οι δανειζόμενοι να αποπληρώσουν το χρέος τους και οι τράπεζες να μην μπορούν να λάβουν τα οφειλόμενα ακόμα και σε περιπτώσεις όπου υπήρχαν υποθηκευμένα ακίνητα, λόγω της μη ρεαλιστικής εκτίμησης των ακινήτων που οδήγησε σε ραγδαία πτώση των τιμών τους. Η γενικευμένη αυτή κατάσταση με τη σειρά της, είχε ως αποτέλεσμα την κατάρρευση πολύπλοκων χρηματοπιστωτικών προϊόντων που είχαν ως βάση τα ενυπόθηκα δάνεια. Σύμφωνα με τις έρευνες της γερουσίας και με ακαδημαϊκούς τα αίτια της λανθασμένης αξιολόγησης ήταν ο υπερβολικός ανταγωνισμός και ο κορεσμός της αγοράς, οι προσωπικές επιδιώξεις τραπεζικών στελεχών, ο ηθικός κίνδυνος και η απορύθμιση του Αμερικανικού τραπεζικού συστήματος. Στην Ελλάδα με βάση τα στοιχεία δύο ερευνών της Τράπεζας της Ελλάδος τα δεδομένα των οποίων αξιοποιήθηκαν και στην εργασία σε συνδυασμό με άλλα στατιστικά δεδομένα παρατηρείται το ίδιο φαινόμενο, με διαφορετική όμως μορφή λόγω της απουσίας ιδιαίτερα πολύπλοκων χρηματοπιστωτικών προϊόντων. Τα αίτια όμως είναι κοινά με εξαίρεση την απορύθμιση, επίσης το πρόβλημα ρευστότητας των τραπεζών είναι και στην Ελλάδα υπαρκτό. Ακόμα φαίνεται η μεταστροφή από την αθρόα χρηματοδότηση ιδιωτών σε περιορισμένη παροχή ρευστότητας κυρίως σε στεγαστικά δάνεια τα οποία φέρουν εξασφάλιση την υποθήκη του ακινήτου.