Η έμφυλη βία στο Machinal της Sophie Treadwell: Προσέγγιση του ζητήματος υπό την οπτική της Judith Butler και ένα εγχείρημα διασκευής με τίτλο «Η Δεύτερη Δολοφονία»
Abstract
Η παρούσα μεταπτυχιακή διατριβή εξετάζει το ζήτημα της έμφυλης βίας στο θεατρικό έργο Machinal της Sophie Treadwell μέσα από τη φεμινιστική θεωρία για την επιτελεστικότητα της Judith Butler. Επιχειρεί να αναδείξει τα στοιχεία της έμφυλης βίας που υφίσταται η κεντρική ηρωίδα του έργου Έλεν και να υποστηρίξει ότι η βία αυτή συντελεί στον καθημερινό, συμβολικό θάνατό της με την έννοια της στέρησης των δικαιωμάτων της και του εγκλωβισμού που αυτό συνεπάγεται στην έμφυλη «ταυτότητά» της. Για τον σκοπό αυτό περιγράφεται αρχικά το ζήτημα της γυναικείας ταυτότητας, όπως διαφαίνεται μέσα από α) τις συνθήκες ζωής της γυναίκας στην Αμερική των 20’s, β) τη ζωή της ίδιας της συγγραφέα, και γ) την υπόθεσή της Ruth Snyder που αποτελεί αφετηρία για τη συγγραφή του Machinal. Στη συνέχεια, επιχειρείται σημειολογική προσέγγιση του έργου μέσα από τρία σημειολογικά εργαλεία/μοντέλα του Greimas (μοντέλο δράσης, σύμβαση, σημειωτικό τετράγωνο), ώστε να ερευνηθούν τα συγκρουσιακά πεδία της δράσης και να φωτιστεί η επιθυμία της Νέας Γυναίκας για την απελευθέρωσή της από τα μοντέλα της πατριαρχικής κοινωνίας που επιβάλλουν τον κοινωνικό εγκλωβισμό της. Επίσης, μέσα από την οπτική της Judith Butler επιχειρείται η αποφυσικοποίηση των φαινομενικά έμφυλων ρόλων της γυναίκας μέσα στο έργο και η αποκάλυψή τους ως μηχανισμός διαιώνισης της πατριαρχίας. Ο μηχανισμός αυτός ορίζει σε τέτοιο βαθμό τη ζωή της ηρωίδας ώστε να καθιστά τη ζωή ως έναν εν ζωή θάνατο, μια δολοφονία με δράστη την πατριαρχία.
Ως καρπός της μελέτης και αυτής της προσέγγισης, προέκυψε η συγγραφή και παρουσίαση μιας πολυπρόσωπης διασκευής του Machinal με τίτλο «Η Δεύτερη Δολοφονία». Η διασκευή αυτή επιχείρησε να μεταφέρει το έργο της Treadwell στην παρούσα ελληνική πραγματικότητα, εμπλουτίζοντάς το με σύγχρονα θεατρικά και λογοτεχνικά κείμενα, και με μαρτυρίες έμφυλης βίας, με σκοπό να επιστήσει την προσοχή του κοινού στο ζήτημα της εμμένουσας βίας κατά των γυναικών.