Ολοκληρωμένη διαχείριση αποβλήτων που περιέχουν αμίαντο στην Ελλάδα. Τρέχουσα κατάσταση και προοπτικές
Abstract
Η έντονη χρήση του αμίαντου κατά τις προηγούμενες δεκαετίες κυρίως λόγω των καλών ιδιοτήτων του και του χαμηλού του κόστους αφού αποτελούσε για χρόνια ιδανική λύση ως μονωτικό και κατασκευαστικό υλικό έλαβε τέλος από τον Ιανουάριο του 2005 αφού συσχετίστηκε με την εμφάνιση σοβαρών ασθενειών όπως αμιάντωση, υπεζοκωτικές πλάκες, μεσοθηλίωμα και καρκίνος του πνεύμονα. Μπορεί η παραγωγή, εμπορία και χρήση αμιαντούχων προϊόντων στη Ελλάδα να έχει απαγορευτεί όμως το πρόβλημα της έκθεσης σε ίνες αμιάντου που αποδεσμεύονται κατά τις εργασίες στον κατασκευαστικό τομέα, εξακολουθεί να υφίσταται και η αντιμετώπιση του μέχρι σήμερα δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ικανοποιητική. Είναι ακριβώς η επικινδυνότητα του αμιάντου και η ανάγκη προώθησης προγραμμάτων για διαχείριση των αποβλήτων (ΑΕΚΚ) που τον εμπεριέχουν, που καθιστά την διερεύνηση και αξιολόγηση της παρούσας κατάστασης διαχείρισης αλλά και την αναζήτηση προοπτικών, τόσο σημαντική. Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να διερευνηθεί η κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα σχετικά με την διαχείριση αποβλήτων που περιέχουν αμίαντο και αφού προηγηθεί μια χρονολογική επισκόπηση να αξιολογηθούν οι προοπτικές για το μέλλον σχετικά με την ολοκληρωμένη διαχείρισής τους. Επίσης θα προσδιοριστούν οι τρέχουσες ποσότητες αμιαντούχων αποβλήτων στην Ελλάδα, το ποσοστό τους που τυγχάνει διαχείρισης και η αποδοτικότητα αυτής. Θα παρουσιαστούν τα βασικά νομοθετήματα σε ΕΕ και Ελλάδα όσον αφορά την διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων και θα κατατεθούν προτάσεις βελτιστοποίησης. Η παραγωγή ΑΕΚΚ στην Ελλάδα παρουσιάζει αύξηση τα τελευταία χρόνια ενώ οι ποσότητες ΕΑ με αμίαντο μέχρι τώρα δεν μοιάζει να υπόκεινται σε καμία επεξεργασία αλλά μόνο σε προσωρινή αποθήκευση και πιθανή εξαγωγή. Υπάρχει ανάγκη να γίνεται λεπτομερέστερη καταγραφή των ρευμάτων αποβλήτων προς και από τα ΣΣΕΔ όπως επίσης και έλεγχος των υλικών που περιέχουν τα επεξεργασμένα ή ανεπεξέργαστα ΑΕΚΚ. Οι ΒΔΤ είναι ένας τρόπος εξασφάλισης της τήρησης των κανονισμών κατά την διαχείριση και προστατεύουν την υγεία του εργαζόμενου αλλά και του κατοίκου σχετικά με την επαφή του με τον αμίαντο. Η πολιτεία υιοθετώντας τις οδηγίες της ΕΕ θέσπισε οδηγίες προς την βελτιστοποίηση του εγχειρήματος αλλά η αναγκαιότητα συμπερίληψης όχι μόνο του δημόσιου αλλά και του ιδιωτικού τομέα π.χ. με οικονομικά κίνητρα είναι επιτακτική, αφού υπάρχουν ακόμα πολλά περιθώρια βελτίωσης για την ολοκληρωμένη και βιώσιμη διαχείριση αυτών των ΕΑ στην Ελλάδα.