Τεχνικές ανίχνευσης περιεχομένου σε κρυπτογραφημένες επικοινωνίες – Τεχνολογικά και Ηθικά ζητήματα

Abstract

Η παρούσα μεταπτυχιακή διατριβή ασχολείται με τεχνικές ανίχνευσης υλικού σεξουαλικής κακοποίησης ή/και παρενόχλησης παιδιών και με τα τεχνολογικά και ηθικά ζητήματα που προκύπτουν. Επικεντρώνεται στην «End-to-End κρυπτογράφηση» (E2EE) γιατί είναι η πιο ασφαλής μέθοδος και δυσχεραίνει πολύ την ανίχνευση τέτοιου υλικού, καθώς επιτρέπει στους κακοποιούς να αποκρύψουν από τις Αρχές το παράνομο περιεχόμενο που διακινούν, την ταυτότητά τους και τα ψηφιακά τους ίχνη. Ως εκ τούτου, οι Αρχές επιβολής του νόμου «διαμαρτύρονται» στις κυβερνήσεις των χωρών τους ότι με την Ε2Ε κρυπτογράφηση, το έργο της καταπολέμησης αυτού του είδους εγκλήματος καθίσταται εξαιρετικά δύσκολο και ζητούν μέτρα παράκαμψής της ή ακόμα και απαγόρευση της διάθεσής της για το ευρύ κοινό. Σε αρκετές περιπτώσεις οι κυβερνήσεις συμφώνησαν και πέρασαν νέους νόμους με περιορισμούς στη χρήση της Ε2ΕΕ, ξεσήκωσαν όμως σφοδρές αντιδράσεις από άτομα και φορείς υπέρ της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από οποιαδήποτε προσπάθεια παραβίασης. Διατείνονται ότι οι νόμοι αυτοί θα παραβιάσουν τα θεμελιώδη ατομικά δικαιώματα της «Ιδιωτικότητας», του «Απορρήτου των Επικοινωνιών» κ.α., καθώς θεωρούν σίγουρο ότι οι τεχνικές ανίχνευσης CSAM θα χρησιμοποιηθούν από κυβερνήσεις και για άλλους σκοπούς, εκμεταλλευόμενες «κερκόπορτες» που θα υπάρχουν στην κρυπτογράφηση. Η διατριβή παρουσιάζει τα σχετικά ισχύοντα νομικά πλαίσια στην Ε.Ε, τις Η.Π.Α. και άλλες χώρες, καθώς και τα ηθικά ζητήματα που εγείρει η εφαρμογή τους. Επίσης περιγράφει συνοπτικά τις πιο σημαντικές τεχνικές που προτάθηκαν και αξιολογεί την αποτελεσματικότητά τους, την εφαρμοσιμότητα τους κ.α., αλλά και τους κινδύνους που ενδεχομένως απορρέουν από τη χρήση τους, για τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα. Διαπιστώθηκε μια τάση των κυβερνήσεων παγκοσμίως να επιβάλουν με νόμους στους Παρόχους την εσκεμμένη υποβάθμιση της Ε2ΕΕ στις επικοινωνίες προκειμένου να διευκολυνθεί η ανίχνευση CSAM, η οποία όμως, όπως ειπώθηκε, συναντά ισχυρές αντιδράσεις. Επίσης διαπιστώθηκε, ότι όντως υπάρχουν κάποιες αρκετά υποσχόμενες τεχνικές, αλλά απαιτείται σημαντική περαιτέρω έρευνα και εξέλιξή τους προκειμένου να καταστούν πιο αξιόπιστες, κάτι που προς το παρόν δεν ισχύει. Συμπερασματικά, καθώς και οι δύο πλευρές έχουν βάσιμα επιχειρήματα, εκτιμάται ότι η καλύτερη λύση θα είναι να υπάρξει σε παγκόσμιο επίπεδο ένα moratorium μεταξύ τους, ώστε να δοθεί στους ερευνητές ο απαραίτητος χρόνος, για να εξελίξουν πιο λειτουργικές και αξιόπιστες τεχνικές, που θα συνδυάζουν τα θετικά σημεία και των δύο πλευρών.