Η εκπαίδευση ως παράγοντας οικονομικής ανάπτυξης. Η περίπτωση της Κύπρου (2000-2020)
Abstract
Η δημιουργία, η αξιοποίηση και η διάχυση της γνώσης είναι παράγοντες καθολικά αποδεκτοί που επιτρέπουν στην κοινωνία και την οικονομία να προοδεύσουν και να αναπτυχθούν. Παράλληλα, είναι αναγκαίες προϋποθέσεις για την μετάβαση στην οικονομία της γνώσης, μιας οικονομίας η οποία πέραν από τους παραδοσιακούς παραγωγικούς συντελεστές (γη, εργασία, κεφάλαιο) θα στηρίζεται στον άυλο παράγοντα της γνώσης. Η εκπαίδευση αποτελεί μία από τις βασικότερες συνιστώσες του ανθρώπινου κεφαλαίου.
Πολλοί οικονομολόγοι προσπάθησαν να προσδιορίσουν την επίδραση της εκπαίδευσης στην οικονομική ανάπτυξη των διαφόρων χωρών και να μετρήσουν την οικονομική συνεισφορά της. Η μελέτη αυτή έγινε τόσο σε μικρο-οικονομικό όσο και σε μακρο-οικονομικό επίπεδο. Η συντριπτική πλειοψηφία των μελετητών καταλήγει στην παραδοχή ότι ο στόχος της οικονομικής ανάπτυξης μίας χώρας συνδέεται άμεσα με την εκπαίδευση. Κοινή παραδοχή είναι ότι η βελτίωση του μορφωτικού επιπέδου μιας κοινωνίας σχετίζεται θετικά με την οικονομική ανάπτυξη, ιδιαίτερα σε χώρες με χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης ή χαμηλό επίπεδο παραγωγικότητας.
Στην παρούσα διπλωματική εργασία επιχειρείται αρχικά μια διεξοδική παρουσίαση του θεωρητικού υποβάθρου της θεωρίας του ανθρώπινου κεφαλαίου και του τρόπου με τον οποίο μπορεί η εκπαίδευση να συμβάλει στην οικονομική ανάπτυξη. Στη συνέχεια παρουσιάζεται εν συντομία το εκπαιδευτικό σύστημα της Κύπρου και διάφορες παράμετροι σχετικοί με το εκπαιδευτικό σύστημα, αρχίζοντας από τα χρόνια της Αγγλοκρατίας μέχρι και τις μέρες μας. Ακολουθούν πληροφορίες σχετικές με τη μεθοδολογία που ακολουθήθηκε και τα μαθηματικά/στατιστικά εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν. Στη συνέχεια παρατίθενται τα ευρήματα της έρευνας με την αναφορά και ανάλυση των στατιστικών αποτελεσμάτων. Η μελέτη ολοκληρώνεται με την εξαγωγή των συμπερασμάτων σε σχέση με την επίδραση της εκπαίδευσης στην οικονομική ανάπτυξη της Κύπρου την περίοδο 2000-2020, των περιορισμών που προέκυψαν κατά τη διάρκεια της έρευνας και με εισηγήσεις για δυνατότητες περαιτέρω έρευνας.