Εκτίμηση της απώλειας οικοσυστημικών υπηρεσιών σε δασικά οικοσυστήματα μετά την πυρκαγιά. Περίπτωση Μελέτης: Περιοχή Δάσους Σολέας

Abstract

Μια από τις σημαντικότερες συνέπειες που προκαλούνται λόγω της κλιματικής αλλαγής και των αερίων του θερμοκηπίου είναι η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη. Η αύξηση της θερμοκρασίας έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του αριθμού, καθώς και της έκτασης και έντασης, των πυρκαγιών και την καταστροφή μεγάλου μέρους των δασικών οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας τους κάθε χρόνο. Τα δασικά οικοσυστήματα, συμβάλουν στην προστασία της βιοποικιλότητας και στη ρύθμιση του κλίματος μέσω της δέσμευσης του ατμοσφαιρικού άνθρακα και της μετατροπής του σε βιομάζα, έχοντας ως μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα την επιβράδυνση της αλλαγή του κλίματος. Στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για τη Βιοποικιλότητα (ΕΣΒ) με ορίζοντα το 2030 , η οποία αποτελεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την προστασία της φύσης και της βιοποικιλότητας και την αλλαγή της πορείας της υποβάθμισης των οικοσυστημάτων και των οικοσυστημικών υπηρεσιών (ΟΥ), έχουν τεθεί στόχοι για τη μείωση του ρυθμού υποβάθμισης καθώς και αναστροφής αυτής της αρνητικής πορείας. Στόχος αυτής της μεταπτυχιακής διατριβής είναι η αποτίμηση της απώλειας ΟΥ μετά την πυρκαγιά και η συμβολή στην επιστημονική γνώση η οποία απαιτείται σχετικά με την αποτίμηση και τη χαρτογράφηση των ΟΥ που παρέχονται από την ρύθμιση του κλίματος, και αξιολόγηση της κατάστασης των δασικών οικοσυστημάτων σε εθνικό επίπεδο. Για το σκοπό αυτό, γίνεται αποτίμηση σε μια από τις σημαντικότερες λειτουργίες που επιτελούν τα δασικά οικοσυστήματα, τη δέσμευση ατμοσφαιρικού άνθρακα ως ζωντανή βιομάζα καθώς και στη «δεξαμενή» του εδάφους. Στα πλαίσια αυτής της προσπάθειας έγινε η εκτίμηση του αποθηκευμένου άνθρακα σε ένα δασικό οικοσύστημα, περιοχής που υπέστη απώλεια ΟΥ έπειτα από πυρκαγιά. Σαν τελικό αποτέλεσμα επιδιώκεται η εκτίμηση και ο υπολογισμός του αποθηκευμένου άνθρακα στον οικότοπο 9540 της Τραχείας πεύκης (Pinus brutia) στην κοιλάδα της Σολέας, στο Δάσος Αδελφοί της Δασικής Περιφέρειας Τροόδους (περιοχή μελέτης) η οποία έγινε με δύο διαφορετικές μεθόδους της εργαλειοθήκης «Tessa». Ο πρώτος με τη χρήση διεθνούς κλίμακας δεδομένων (global scale data) και ο δεύτερος με τη χρήση τοπικής κλίμακας δεδομένων πεδίου (local scale data) πριν από την πυρκαγιά. Μετέπειτα, γίνεται η σύγκριση των αποτελεσμάτων των αποθεμάτων του αποθηκευμένου άνθρακα στο εν λόγω δασικό οικοσύστημα και σαν αποτέλεσμα παρατηρήθηκαν διαφορές στις συνολικές τιμές μεταξύ τους. Ο αποθηκευμένος άνθρακας της υπέργειας βιομάζας (Above-Ground live Biomass carbon stock – AGBC) με τον πρώτο τρόπο εκτιμήθηκε 60 t.C.ha⁻¹ ενώ με το δεύτερο τρόπος 22,10 t.C.ha⁻¹, της υπόγειας βιομάζας (Below-Ground Biomass carbon stock – BGBC) 17,4 t.C.ha⁻¹ με 6,20 t.C.ha⁻¹ και του εδαφικού άνθρακα (Soil organic carbon - SoilC) 38 t.C.ha⁻¹ με 122,61 t.C.ha⁻¹ αντίστοιχα. Ακολούθως, έγιναν εισηγήσεις για ενέργειες που θα μπορούσαν να έχουν σαν αποτέλεσμα μια μελλοντική αύξηση του ποσοστού δέσμευσης άνθρακα από τα δασικά οικοσυστήματα της Κύπρου και την συμβολή στην παγκόσμια προσπάθεια για μετριασμό των επιπτώσεων του φαινόμενου του θερμοκηπίου.