Εντοπισμός – χωροθέτηση γεωργικών γαιών Ν. Μεσσηνίας και αλλαγών χρήσεων Γης, που παρατηρούνται σε αυτές με τη χρήση Γεωγραφικών Πληροφοριακών Συστημάτων

Abstract

Ο γεωργικός τομέας αποτελεί κυρίαρχη δραστηριότητα στην Ευρώπη και η πορεία του στο μέλλον θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό τη διαμόρφωση των χρήσεων γης. Οι αλλαγές της κάλυψης – χρήσης γης σε περιφερειακό επίπεδο οφείλονται σε ανθρωπογενείς πιέσεις και σε βιοφυσικούς παράγοντες. Στην Ευρώπη, και ιδιαίτερα στις παραλιακές περιοχές της Μεσογείου έχουν σημειωθεί σημαντικές αλλαγές χρήσεων και καλύψεων γης, λόγω της συγκέντρωσης του πληθυσμού σε αυτές. Η γεωργική γη δέχεται δύο μορφές πιέσεων την εντατικοποίηση και την απεντατικοποίηση και οι οποίες συνδέονται με την επέκταση ή την συρρίκνωση των γεωργικών περιοχών. Οι αλλαγές στις χρήσεις - καλύψεις γης των αγροτικών περιοχών, που προκαλούνται από ανθρωπογενείς διεργασίες, είναι η οικιστική – περιαστική επέκταση των πόλεων, η διάσπαρτη ασυνεχής δόμηση σε παράκτιες περιοχές λόγω της εξάπλωσης του τουρισμού, η εγκατάλειψη του πρωτογενούς τομέα και κατά επέκταση της γεωργικής γης που βρίσκεται σε ορεινές – ημιορεινές περιοχές και οι οποίες συνήθως είναι απομακρυσμένες από τα αστικά κέντρα. Επίσης σε κάποιες περιοχές παρατηρείται εντατικοποίηση της γεωργίας με αποτέλεσμα την επέκταση της γεωργικής γης, που επιτυγχάνεται με την αποψίλωση σημαντικών δασικών εκτάσεων. Στην Ελλάδα το πρόβλημα των αλλαγών χρήσεων της γεωργικής γης εντοπίζεται κυρίως στις παράκτιες περιοχές, λόγω της τουριστικής ανάπτυξης και στις περαστικές, εξαιτίας της επέκτασης των πόλεων με αποτέλεσμα να μεταβάλλονται τα αγροτικά τοπία διάσπαρτα. Ο στόχος της διατριβής αυτή ήταν να χωροθετηθούν οι γεωργικές περιοχές και ιδιαιτέρως οι περιοχές στις οποίες μπορεί να ασκηθεί εντατική καλλιέργεια, να ανιχνευθούν οι αλλαγές των χρήσεων γης στο σύνολο του νομού Μεσσηνίας, καθώς και η μετατροπή της γεωργικής γης σε άλλη χρήση με την επεξεργασία δεδομένων Corine Land Cover των χρονολογιών 2000, 2006, 2012 και 2018 και τη χρήση του QGIS. Οι μεταβολές των κατηγοριών κάλυψης που σημειώθηκαν για τα χρονικά διαστήματα 2000 – 2006, 2006 - 2012 και 2012 - 2018 αφορούν κυρίως τις κατηγορίες των τεχνητών επιφανειών, των γεωργικών περιοχών και των δασών - ημιφυσικών περιοχών. Οι τεχνητές επιφάνειες παρουσιάζουν συνεχόμενη αυξητική τάση. Η γεωργική γη σημειώνει αυξητική τάση για το χρονικό διάστημα 2000 – 2006, ενώ για το χρονικό διάστημα 2012 - 2018 παρουσιάζει μικρή μείωση. Τα δάση - ημιφυσικές περιοχές παρουσιάζουν σημαντική μείωση την εξαετία 2000 - 2006 και μικρότερη σε έκταση μείωση το χρονικό διάστημα 2012 – 2018.