Εντοπισμός δυνητικών περιοχών οικοτουριστικής ανάπτυξης στο νησί της Κεφαλονιάς μέσω πολυκριτηριακής ανάλυσης χωρικών δεδομένων
Abstract
O οικοτουρισμός θεωρείται μια εναλλακτική μορφή τουρισμού που εμφανίστηκε ως αντίβαρο των συνεπειών του μαζικού τουρισμού αρχικά στις αναπτυσσόμενες χώρες όπου διαπιστώθηκε ότι τα οφέλη από τη συντήρηση του περιβάλλοντος είναι περισσότερα από άλλες ασχολίες όπως το κυνήγι ή η υλοτομία. Το ρεύμα του οικοτουρισμού όμως έχει αρχίσει να εξαπλώνεται και στις ανεπτυγμένες χώρες και πλέον αποτελεί σημαντικό έσοδο ιδίως για τις τουριστικές χώρες σαν και την Ελλάδα. Η Κεφαλονιά δέχεται κυρίως μορφές μαζικού και δεν έχουν γίνει πολλές προσπάθειες για την υλοποίηση δράσεων οικοτουρισμού. Για το λόγο αυτό η παρούσα μεταπτυχιακή διατριβή εξετάζει την εύρεση των περιοχών της Κεφαλονιάς στις οποίες μπορούν να αναπτυχθούν οικοτουριστικές δραστηριότητες. Για την επίλυση αυτού του χωρικού προβλήματος χρησιμοποιήθηκε η πολυκριτηριακή ανάλυση και συγκεκριμένα η Αναλυτική Ιεραρχική Διαδικασία με την οποία αρχικά προσδιορίστηκαν οι 4 κύριες ομάδες παραγόντων που συμμετέχουν στην επιλογή της πιθανής τοποθεσίας και είναι : τοπογραφία, χρήσεις γης, βιολογικοί παράγοντες και κλίμα. Έπειτα διαμορφώθηκαν τα 12 υποκριτήρια της έρευνας και χωρίστηκαν σε 4 κλάσεις καταλληλότητας (Ακατάλληλες περιοχές – Α, οριακά κατάλληλες - Κ1, μέτρια κατάλληλες- Κ2, εξαιρετικά κατάλληλες – Κ3) και σταθμίστηκαν με τη βοήθεια λογισμικού με την εξής σειρά σημαντικότητας : βλάστηση, εγγύτητα σε γεώτοπους, κλίση, άγρια πανίδα, απόσταση από οικισμούς, υψόμετρο, εγγύτητα σε υδάτινους πόρους, εγγύτητα σε αξιοθέατα, βροχοπτώσεις, απόσταση από οδικό δίκτυο, έκθεση και θερμοκρασία ενώ έγινε η υπέρθεση των χαρτών με τη βοήθεια των GIS. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας τόσο η Αναλυτική Ιεραρχική Διαδικασία όσο και τα GIS θεωρούνται κατάλληλα εργαλεία για την επιλογή οικοτουριστικών περιοχών αφού το 21,67% της συνολικής έκτασης της Κεφαλονιάς κρίθηκε ακατάλληλο για την εκτέλεση οικοτουριστικών δραστηριοτήτων, το 59,60% οριακά κατάλληλο, το 16,70% μέτρια κατάλληλο και το 2,03% των περιοχών θεωρείται εξαιρετικά κατάλληλο για την ανάπτυξη οικοτουριστικών δραστηριοτήτων.