Αρχαιοκαπηλία και προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς σε περίοδο πολεμικών συγκρούσεων: η περίπτωση της Παναγίας της Κανακαριάς

Abstract

Η μεταπτυχιακή αυτή εργασία εξετάζει το φαινόμενο της αρχαιοκαπηλίας εν καιρώ πολέμου. Αν και το φαινόμενο συναντάται παλαιόθεν στην ιστορία, τα επακόλουθά του, ιδίως κατά την διάρκεια πολέμων, είναι πιο καταστρεπτικά. Μελετάται το θεσμικό και νομοθετικό πλαίσιο σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο μέσα από συμβάσεις και νομοθεσίες που διαχρονικά συντάχθηκαν και κυρώθηκαν προς αντιμετώπιση του φαινομένου. Στο πλαίσιο αυτό, παρουσιάζονται παραδείγματα που στοίχισαν και ζήμιωσαν την πολιτιστική κληρονομιά των χωρών - θυμάτων και λάβωσαν την ιστορία τους. Έμφαση δόθηκε στην περίπτωση της λεηλασίας των ψηφιδωτών της Παναγίας της Κανακαριάς που βρίσκεται στο κατεχόμενο έδαφος της Κύπρου, τη δικαστική διεκδίκησή τους και τα προβλήματα που προέκυψαν αναφορικά με τη συντήρησή τους. Η εργασία ακολούθησε, μεθοδολογικά, τη μελέτη πρωτογενών και δευτερογενών πηγών, ενώ επιστράτευσε και σχεδιασμό ποιοτικής έρευνας με ημιδομημένες συνεντεύξεις σε επιστημονικές ομάδες με αναφορά στις καταστροφές, στη συντήρηση και στη μετέπειτα διατήρηση των ψηφιδωτών της Παναγίας της Κανακαριάς.