Ζητήματα φύλου στις αρχαίες ελληνικές τραγωδίες: Ευριπίδου Ιππόλυτος, Άλκηστις και Σοφοκλέους Τραχίνιες

Abstract

Στόχος της παρούσας διπλωματικής διατριβής είναι να διερευνηθούν τα ζητήματα φύλου υπό το πρίσμα των φεμινιστικών θεωριών και των Σπουδών του Φύλου (Gender Studies) στις αρχαίες ελληνικές τραγωδίες: Ευριπίδου Ιππόλυτος και Άλκηστις και Σοφοκλέους Τραχίνιες. Πιο συγκεκριμένα, θα εξεταστεί η αναπαράσταση των γυναικείων χαρακτήρων, το ήθος, ο λόγος και η συμπεριφορά τους, αλλά επίσης και ο λόγος και η δράση των ανδρικών χαρακτήρων. Η Άλκηστη του Ευριπίδη αποτελεί μια ιδιαίτερη και αινιγματική μορφή. Πρόκειται για πρότυπο ερωτευμένης γυναίκας που για χάρη του αγαπημένου της Άδμητου προσφέρει τη ζωή της για να σώσει τόσο τον ίδιο όσο και τον οίκο της. Φέρει τα χαρακτηριστικά επικού ήρωα και ανήκει στις γυναίκες-ηρωίδες που συνδυάζουν με ενδιαφέροντα τρόπο τον παραδοσιακό γυναικείο ρόλο της αφοσιωμένης συζύγου και μητέρας με στοιχεία ανδρικού ηρωισμού. Η Φαίδρα, σύζυγος του Θησέα, στον Ιππόλυτο του Ευριπίδη πέφτει θύμα της θεάς Αφροδίτης και ερωτεύεται παράφορα τον θετό της γιο, Ιππόλυτο. Βρίσκεται μπροστά σε ένα τρομακτικό δίλημμα, είτε να δώσει ένα έντιμο τέλος στην ζωή της και να διατηρήσει το καλό της όνομα καθώς και το καλό όνομα των παιδιών της και την ακεραιότητα του οίκου της, είτε να επιδιώξει την ανταπόκριση από τον Ιππόλυτο ως προς τα συναισθήματα της εκφράζοντας του τι νιώθει. Στις Τραχίνιες η Δηιάνειρα σκοτώνει κατά λάθος τον άνδρα της Ηρακλή, στην προσπάθειά της να διατηρήσει ζωντανό το γάμο της και να συντηρήσει τον οίκο. Πρόκειται για μια τραγωδία που πραγματεύεται ένα προσωπικό και οικογενειακό δράμα από την πλευρά και των δύο φύλων, καθώς οι δύο ήρωες οδηγούνται στην καταστροφή τους Η Φαίδρα και η Δηιάνειρα, παρότι είναι καλές σύζυγοι, άθελα τους προκαλούν την καταστροφή του οίκου τους στην προσπάθεια τους να τον σώσουν.