Αξιολόγηση της επίδρασης της ποιότητας ενδιαιτήματος και της δομής τοπίου στην ποικιλότητα των πεταλούδων στην Κύπρο
Abstract
Σκοπός της παρούσας διατριβής είναι η διερεύνηση της σχέσης της πανίδας των πεταλούδων με την ποιότητα του ενδιαιτήματος καθώς και τη δομή του τοπίου στην Κύπρο.
Έγινε προσδιορισμός της ποικιλότητας των ειδών πεταλούδων σε σαράντα (40) τετράγωνα, κάθε ένα από τα οποία έχει μέγεθος δέκα τετραγωνικά χιλιόμετρα. Ζητήθηκε η συνδρομή ειδικών - εμπειρογνωμόνων προκειμένου να αξιολογήσουν την ικανότητα της κάθε χρήσης γης, όπως αυτές ορίζονται από τα στοιχεία CORINE Land Cover 2018, να συντηρεί διαφορετικά είδη πεταλούδων. Από τη βαθμολογία αυτή, εξήχθη ο δείκτης ποιότητας ενδιαιτήματος. Για την εκτίμηση της δομής του τοπίου χρησιμοποιήθηκαν διάφορες παράμετροι (ανεξάρτητες μεταβλητές), των οποίων η επίδραση στον πλούτο των ειδών των πεταλούδων (εξαρτημένη μεταβλητή), αξιολογήθηκε με γενικευμένα γραμμικά μοντέλα με κατανομή σφαλμάτων Gaussian. Αξιολογήθηκαν εννέα παράμετροι, αλλά μετά τον έλεγχο για ενδοσυσχέτιση μεταξύ των εννέα παραμέτρων που αξιολογήθηκαν αφαιρέθηκαν οι τρεις από αυτές, λόγω της συσχέτισης τους με τρεις από τις εναπομένουσες παραμέτρους. Με την ανάλυση ιεραρχικής κατάτμησης προσδιορίστηκε η συνεισφορά της κάθε μίας από αυτές στον πλούτο των ειδών των πεταλούδων. Έγινε επεξεργασία των στοιχείων με τη χρήση λογισμικών, όπως ARCGIS, FRAGSTATS, των υπολογιστικών φύλλων Microsoft EXCEL, ενώ όλες οι αναλύσεις πραγματοποιήθηκαν στο λογισμικό R. Με βάση τη στατιστική επεξεργασία των δεδομένων, η παράμετρος του τοπίου «συνοχή αγροτικού μωσαϊκού» ήταν η πιο σημαντική παράμετρος που επηρεάζει θετικά το συνολικό πλούτο των ειδών πεταλούδων μέσα στα τετράγωνα μελέτης.
Η δημιουργία οικολογικών δικτύων έχει προταθεί ως ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης του αυξανόμενου κατακερματισμού των φυσικών οικοσυστημάτων και ως απαραίτητος παράγοντας στην εγκαθίδρυση προστατευόμενων περιοχών για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας.