Το Εκπαιδευτικό Μάρκετινγκ στα Δημόσια Σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης: Η Εμπλοκή Εξωγενών Παραγόντων στο Δημόσιο Σχολείο και η Σχέση της με τα Μαθησιακά Αποτελέσματα.
Abstract
Η παρούσα διατριβή έθεσε ως στόχο τη διερεύνηση της εμπλοκής εξωγενών παραγόντων – εκτός των γονέων – στο δημόσιο σχολείο Μέσης Εκπαίδευσης και, του ενδεχομένου αυτή να συσχετίζεται με τα μαθησιακά αποτελέσματα. Ταυτόχρονα, προέβη σε αξιολόγηση των στρατηγικών επικοινωνίας που χρησιμοποιούν οι σχολικοί διευθυντές για να επιτύχουν αυτή την εμπλοκή, με τη χρήση ενός εργαλείου αξιολόγησης των τεχνικών του Εκπαιδευτικού Μάρκετινγκ. Από τη μια, η αναγκαιότητά της έγκειται στο γεγονός ότι συμβάλλει σε μια περαιτέρω συζήτηση σε θέματα επιτυχημένης σχολικής ηγεσίας και βελτίωσης της αποτελεσματικότητας, καθώς ο κεντρικός της στόχος υπήρξε η μελέτη στρατηγικών του σχολείου που πιθανόν να οδηγούν στη βελτίωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων. Από την άλλη, η πρωτοτυπία της αφορά στο ότι υπήρξε η πρώτη μελέτη η οποία συνεξετάζει δύο, μέχρι πρότινος, ξένα μεταξύ τους θεωρητικά πλαίσια˙ τη θεωρία των «επικαλυπτόμενων σφαιρών επιρροής» της Epstein (1987) και του Προσανατολισμού προς το Μάρκετινγκ των Narver and Slater (1990) και Oplatka and Hemsley-Brown (2007˙ 2012).
Ο ερευνητικός σχεδιασμός ήταν αυτός του Διαδοχικού Σχεδιασμού Μικτών Μεθόδων και, συγκεκριμένα, του Πλήρως Μικτού Σχεδιασμού Ισότιμης Θέσης. Για το πρώτο σκέλος, αρχικά, μεταφράστηκε και χρησιμοποιήθηκε το ερωτηματολόγιο των Oplatka and Hemsley-Brown (2007), το οποίο χορηγήθηκε στους 63 διευθυντές/ντριες και τους 2649 εκπαιδευτικούς των επαρχιών Λάρνακας, Λευκωσίας και Αμμοχώστου. Πρόκειται, δηλαδή, για την περίπτωση ενός Δειγματοληπτικού Ερευνητικού Σχεδιασμού Αντιπροσωπευτικού Δείγματος. Τελικά, στην έρευνα συμμετείχε το 76% (Ν=48) των σχολείων και τα απαντημένα ερωτηματολόγια ανήλθαν στο 36% (Ν=945). Στη συνέχεια, πραγματοποιήθηκε συλλογή μαθησιακών αποτελεσμάτων στα Μαθηματικά και τα Νέα Ελληνικά, μέσω ενός Εντύπου που σχεδιάστηκε από τον ερευνητή και, ακολουθήθηκαν οι διαδικασίες του Διαχρονικού Σχεδιασμού «Προστιθέμενης Αξίας». Τον πληθυσμό αποτέλεσαν οι μαθητές της Β΄ Τάξης Γυμνασίων και Λυκείων των τριών επαρχιών και, για την επιλογή του δείγματος, χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της Συστηματικής Δειγματοληψίας. Τελικά, συλλέγηκαν δεδομένα από 1483 μαθητές στα Μαθηματικά και 1634 στα Νέα Ελληνικά. Για το δεύτερο σκέλος, διεξάχθηκαν συνεντεύξεις σε αριθμό σχολικών διευθυντών, με τη χρήση ενός Πρωτοκόλλου Συνέντευξης, το οποίο ετοιμάστηκε από τον ερευνητή. Εδώ, χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της Σκόπιμης Δειγματοληψίας, όπως επίσης και η διαδικασία της ημιδομημένης συνέντευξης. Τέλος, για την ανάλυση των δεδομένων χρησιμοποιήθηκαν τα προγράμματα AMOS, SPSS και NVivo.
Από τα αποτελέσματα της έρευνας, διαφάνηκαν οι τρεις σημαντικότεροι εξωγενείς παράγοντες των σχολείων Μέσης Εκπαίδευσης, οι τρόποι με τους οποίους αυτοί εμπλέκονται στο σχολικό έργο, όπως και οι λόγοι για τους οποίους τα σχολεία επιθυμούν την οικοδόμηση σχέσεων συνεργασίας με αυτούς. Επίσης, αναδείχθηκε ο κεντρικός ρόλος, τον οποίο κατέχει ο σχολικός ηγέτης στην οικοδόμηση αυτών των σχέσεων, και οι τρόποι με τους οποίους επικοινωνεί με αυτούς τους παράγοντες. Περαιτέρω, αξιολογήθηκε ο Προσανατολισμός προς το Μάρκετινγκ (ΠΜ), τον οποίο υιοθετούν τα σχολεία και επεξηγήθηκε γιατί η πλειοψηφία αυτών εμπίπτει στην κατηγορία του Μέτρια Θετικού ΠΜ. Τέλος, εκτός των άλλων αποτελεσμάτων, αποδείχθηκε επιπλέον πως, στα Μαθηματικά οι μαθητές/τριες που ανήκουν στα σχολεία του Θετικού ΠΜ έχουν καλύτερους βαθμούς στα διαγωνίσματα από τους μαθητές/τριες που ανήκουν στα σχολεία του Μέτρια Θετικού ΠΜ και, στα Ελληνικά, τα αγόρια επωφελούνται μαθησιακά περισσότερο, σε σχέση με τα κορίτσια, από τον ΠΜ που υιοθετεί το σχολείο τους.