Ο βυζαντινός πολιτισμός μέσα από μουσειοπαιδαγωγικά προγράμματα και η εφαρμογή εκπαιδευτικού προγράμματος στο Βυζαντινό Μουσείο της Βέροιας
Abstract
Σκοπός της παρούσας διατριβής είναι η διερεύνηση της προβολής όψεων του βυζαντινού πολιτισμού μέσα από την εκπαιδευτική δραστηριότητα ξένων και ελληνικών μουσείων, αλλά και η εφαρμογή ενός νέου εκπαιδευτικού προγράμματος στο Βυζαντινό Μουσείο Βέροιας (ΒΜΒ). Συγκεκριμένα, οι στόχοι της έρευνας εστιάζουν στην αναζήτηση και καταγραφή της εκπαιδευτικής δραστηριότητας ξένων και ελληνικών μουσείων, συμπεριλαμβανομένου και του Βυζαντινού Μουσείου Βέροιας, αλλά και στην παρουσίαση του σχεδιασμού και της εφαρμογής ενός ολοκληρωμένου εκπαιδευτικού προγράμματος με θέμα τις βυζαντινές και μεταβυζαντινές εικόνες της συλλογής του μουσείου.
Ειδικότερα, για τις ανάγκες της έρευνας πραγματοποιήθηκε επισκόπηση της βιβλιογραφίας, που αφορά σε ζητήματα μουσειολογίας και μουσειοπαιδαγωγικής. Παράλληλα, αναλύθηκαν τα βασικά χαρακτηριστικά εικοσιπέντε εκπαιδευτικών προγραμμάτων από την Ευρώπη και την Ασία, τα οποία διακρίθηκαν ή έλαβαν από την Επιτροπή για την Εκπαίδευση και τις Πολιτιστικές Δράσεις (CECA) του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων (ICOM) το Βραβείο Καλών Πρακτικών (Best Practice Award).
Επίσης, με αφορμή το θέμα της νέας πρότασης εκπαιδευτικού προγράμματος, αναζητήθηκαν μέσα από τη βιβλιογραφική και κυρίως τη διαδικτυακή έρευνα, ξένα και ελληνικά μουσεία, τα οποία έχουν αξιοποιήσει στην εκπαιδευτική τους δραστηριότητα ξύλινες φορητές εικόνες της βυζαντινής και της μεταβυζαντινής περιόδου. Επιπλέον, πραγματοποιήθηκε αρχειακή έρευνα, προκειμένου να καταγραφεί η συνολική εκπαιδευτική δραστηριότητα του Βυζαντινού Μουσείου Βέροιας, η οποία αφορά σε εκπαιδευτικά προγράμματα για σχολικές ομάδες.
Τέλος, στο πλαίσιο της εκπόνησης της παρούσας διατριβής σχεδιάστηκε μία νέα πρόταση εκπαιδευτικού προγράμματος, η οποία απευθύνεται στις τελευταίες τάξεις του Δημοτικού Σχολείου. Το εκπαιδευτικό αυτό πρόγραμμα εφαρμόστηκε στο Βυζαντινό Μουσείο Βέροιας με τη συμμετοχή μαθητών και μαθητριών της Ε΄ τάξης Δημοτικών Σχολείων της πόλης και αξιολογήθηκε τόσο από τους ίδιους όσο και από τους εκπαιδευτικούς τους.