Γυναικεία ρητορική και πειθώ στις τραγωδίες του Ευριπίδη: Εκάβη, Ανδρομάχη, Τρωάδες

Abstract

H παρούσα μεταπτυχιακή διατριβή στοχεύει στη μελέτη του λόγου και της ρητορικής των κεντρικών γυναικείων μορφών που εμφανίζονται στην Εκάβη, την Ανδρομάχη και στις Τρωάδες του Ευριπίδη, εστιάζοντας σε σκηνές που παρουσιάζουν ρητορικό ενδιαφέρον και στις οποίες οι ηρωίδες έρχονται σε αντιπαράθεση και σύγκρουση με άλλες δραματικές μορφές του έργου. Στην Εκάβη η πρώην βασίλισσα της Τροίας έρχεται αντιμέτωπη με τρεις άνδρες στην πορεία της δράσης του έργου. Στην Ανδρομάχη η ομώνυμη ηρωίδα συγκρούεται με τον Μενέλαο και την κόρη του Ερμιόνη και στο τέλος των Τρωάδων παρακολουθούμε έναν συναρπαστικό αγώνα λόγων ανάμεσα στην Εκάβη και την Ελένη. Οι γυναίκες τον λόγο και τη ρητορική των οποίων θα εξετάσουμε στη συνέχεια έχουν βιώσει τη βίαιη μεταστροφή της τύχης τους και βρίσκονται σε καθεστώς αιχμαλωσίας και σε μια θέση απόλυτης αδυναμίας. Άλλο ένα γνώρισμα που είναι κοινό σε όλες είναι η δυναμική στάση που υιοθετούν και η ρητορική δεινότητα που χαρακτηρίζει το λόγο τους. Μέσα στο λόγο τους επικαλούνται ανθρώπινους και θεϊκούς νόμους και σημαντικούς θεσμούς και αξίες, προβάλλουν αιτήματα και επιχειρούν να επιτύχουν συγκεκριμένους στόχους, δίνουν σημαντικές μάχες για την τιμή, την αξιοπρέπεια ή και τη ζωή τους. Μέσα από τη μελέτη του γυναικείου λόγου σε σκηνές αντιπαράθεσης και σύγκρουσης στα τρία δράματα θα καταλήξουμε σε γενικότερα συμπεράσματα σχετικά με την απεικόνιση της γυναίκας, του γυναικείου λόγου και της γυναικείας ρητορικής στην αρχαία ελληνική τραγωδία.