Μελέτη περιστατικών ατμοσφαιρικής ρύπανσης από αιωρούμενα σωματίδια (ΑΣ10, ΑΣ2.5, ΑΣ1) με χειροκίνητο μετρητή DustTrak στο παραλιακό μέτωπο της Λεμεσού

Abstract

Η αναγκαιότητα της παρούσας μεταπτυχιακής διατριβής, προέκυψε από την συχνή και καταστροφική εμφάνιση περιστατικών ατμοσφαιρικής ρύπανσης από αιωρούμενα σωματίδια (ΑΣ), και έχει ως στόχο να συνδράμει στην μείωση των επιπτώσεων τους στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον. Πιο συγκεκριμένα αντικειμενικός στόχος είναι ο εντοπισμός, η μελέτη και ο βαθμός επικινδυνότητας των περιστατικών ρύπανσης από ΑΣ, με απώτερο σκοπό την πρόληψη και μείωση τους. H έρευνα εφαρμόζεται στο παραλιακό μέτωπο της Λεμεσού, μια αναπτυσσόμενη πόλη στην ευαίσθητη Μεσογειακή περιοχή που παρουσιάζει έλλειψη δεδομένων για ΑΣ και δυσκολεύεται να ακολουθήσει τα πρότυπα όρια της Ε.Ε. για την ποιότητα αέρα. Προέκυψε η ανάγκη για εντοπισμός θέσεων σε περιοχές ενδιαφέροντος του μετώπου, σε συγκεκριμένες χρονικές στιγμές, που εμφανίζουν αυξημένα επίπεδα συγκεντρώσεων ΑΣ στις τρεις αεροδυναμικές διαμέτρους των 10μm, 2,5μm και 1μm (ΑΣ10, ΑΣ2,5 και ΑΣ1). Η έρευνα γίνεται με χειροκίνητο μετρητή DustTrak που καταγράφει συγκεντρώσεις ΑΣ10, ΑΣ2,5 και ΑΣ1 για τα περιστατικά ρύπανσης που εντοπίζονται και ως βασικό εργαλείο ανάλυσης χρησιμοποιείται πρόσφατη έκδοση του λογισμικού Microsoft Excel, στο οποίο τοποθετήθηκαν τα δεδομένα από τον μετρητή. Αναλύονται παράγοντες που συμβάλουν στα περιστατικά, όπως η τοποθεσία, τι υπάρχει στη συγκεκριμένη τοποθεσία, η χρονική στιγμή, οι καιρικές συνθήκες και η εποχή, οι συγκεντρώσεις για ΑΣ10, ΑΣ2,5 και ΑΣ1 (μέσοι όροι, υψηλές και χαμηλές ενδείξεις, λόγοι ΑΣ2,5/ΑΣ10 και ΑΣ1/ΑΣ2,5, συγκρίσεις). Η έρευνα κατέδειξε έντονο περιστατικό σε πλατεία την «Τσικνοπέμπτη» (μέρα γιορτής με ψήσιμο κρέατος), το οποίο ακολουθείται από περιστατικά σε τσιμεντοποιείο, σε εργοτάξιο, σε χωματόδρομο δίπλα από παραλία, σε παραλιακό δρόμο, σε εργοστάσιο καύσης και επιδιόρθωσης ελαστικών και επιπλέον ανιχνεύθηκε περιστατικό σκόνης. Χονδροειδής σωματίδια επικρατούν στο εργοτάξιο και στο κυκλοφοριακό δρόμο ενώ τα λεπτοειδής σωματίδια εμφανίζονται σύμφωνα με μετρήσεις από μπαλκόνι της περιοχής σε έντονο υπόβαθρο και στα περιστατικά πρωτίστως της Τσικνοπέμπτης, του εργοστασίου, του χωματόδρομου και του τσιμεντοποιείου με λόγους που καταδεικνύουν μόνο λεπτοειδή σωματίδια και στα ακόμη πιο ανησυχητικά αποτελέσματα με υψηλά ποσοστά και λόγους για ΑΣ1. Επιπλέον παρατηρείται εποχική μεταβλητότητα, αφού το καλοκαίρι παρατηρούνται υψηλότερες συγκεντρώσεις σε σχέση με την άνοιξη ενώ σε περίπτωση που προηγείται βροχή οι συγκεντρώσεις πέφτουν κατακόρυφα. Τέλος υπάρχει ταύτιση των μετρήσεων με τα στοιχεία που παρέχει ο δημόσιος κλάδος της ποιότητα αέρας του νησιού. Η παρούσα μεταπτυχιακή διατριβή στοχεύει στην παροχή ουσιαστικών και έγκυρων πληροφοριών σε όλους τους φορείς που προτίθενται να ασχοληθούν με την μελέτη και προστασία του ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος του παραλιακού μετώπου της Λεμεσού αλλά και γενικότερα στη δημιουργία ενός ευέλικτου εργαλείου λήψης αποφάσεων, που θα μπορούσε να εφαρμοστεί και σε άλλες περιοχές. Τα περιστατικά αυτά επιβεβαιώνουν τις εισηγήσεις της επιστημονικής κοινότητας για περαιτέρω λύσεις.