Συγκριτική ανάλυση και αποτίμηση οδηγιών της οικονομικής αξιολόγησης στο πλαίσιο αξιολόγησης τεχνολογίας υγείας στις χώρες της Ευρώπης.

Abstract

ΣΚΟΠΟΣ: Σκοπός της μελέτης είναι η ανάλυση και αποτίμηση κατευθυντήριων οδηγιών που αφορούν την οικονομική αξιολόγηση σε επίπεδο Αξιολόγησης Τεχνολογίας Υγείας στις χώρες της Ε.Ε. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: Πραγματοποιήθηκε εκτενής βιβλιογραφική ανασκόπηση σε επίσημους οργανισμούς αξιολόγησης τεχνολογίας υγείας χωρών-μελών της Ε.Ε. σε θέματα οδηγιών οικονομικής αξιολόγησης μόνο στην Αγγλική γλώσσα. Οι οργανισμοί αντλήθηκαν από τους οργανισμούς ISPOR, INAHTA και EUnetHTA. Η μέθοδος που ακολουθήθηκε, βασίστηκε σε ποιοτική μεθοδολογική προσέγγιση και συγκεκριμένα στην ανάλυση περιεχομένου των κειμένων. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Το συνολικό δείγμα περιλαμβάνει 19 κείμενα που παρέχουν επαρκή δεδομένα για 18 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την Νορβηγία. Κατά την ανάλυση των δεδομένων διαπιστώνονται τα εξής ευρήματα: 1) Οι περισσότερες χώρες της Ε.Ε. έχουν αναπτύξει οδηγίες στην οικονομική αξιολόγηση τεχνολογιών υγείας, σε αντίθεση με τις περισσότερες χώρες των Βαλκανίων και της Μεσογείου, 2) Η προτιμώμενη μέθοδος είναι η τεχνική κόστους-χρησιμότητας (CUA) και κόστους-αποτελεσματικότητας (CEA), ενώ τα ποιοτικά έτη ζωής (QALYs) αποτελούν την πιο αξιόπιστη μετρήσιμη έκβαση και ακολουθούν τα κερδισμένα έτη ζωής (LYG), 3) Σχεδόν όλες οι χώρες του δείγματος συστήνουν ένα ιδιαίτερα μεγάλο χρονικό διάστημα ανάλυσης, 4) Οι τυχαιοποιημένες κλινικές δοκιμές αποτελούν την προτιμώμενη πηγή δεδομένων αποτελεσματικότητας και ασφάλειας σε όλες τις χώρες του δείγματος, ενώ οι μελέτες παρατήρησης αποτελούν εναλλακτική επιλογή. Επιπλέον, συνιστάται η διενέργεια συστηματικής ανασκόπησης και μετά-ανάλυσης, 5) Όλες οι χώρες του δείγματος συστήνουν προεξοφλητικό επιτόκιο που κυμαίνεται μεταξύ του 3%-5% τόσο για τα οφέλη όσο και για το κόστος, 6) Τα 3 είδη οπτικής στο δείγμα είναι: η κοινωνική οπτική (societal perspective), η οπτική του πληρωτή (Payer’s/public payer’s perspective) και η οπτική της φροντίδας υγείας (health care perspective), 7) Αρκετές χώρες συνιστούν την υποδειγματοποίηση ως απαραίτητη τεχνική, ενώ άλλες μόνον όταν δεν μπορεί να διενεργηθεί η αξιολόγηση με άλλον τρόπο, 8) Οι 9 χώρες του δείγματος συστήνουν την πιθανολογική ανάλυση ευαισθησίας ως απαραίτητη διαδικασία – σε ορισμένες περιπτώσεις ως προτιμητέα μορφή, ενώ σε άλλες ως μέρος συνδυασμού με την αιτιοκρατική. Αντιθέτως, 11 χώρες όπως η Σκωτία, η Αυστρία και η Γερμανία συστήνουν την αιτιοκρατική ανάλυση ευαισθησίας. Τονίζεται ότι, η μεγάλη διαφορά εντοπίζεται ανάμεσα στην Σκωτία και την Αγγλία, 9) Επιπροσθέτως, 15 χώρες συμπεριλαμβανομένου της Νορβηγίας συνιστούν την καθημερινή κλινική πρακτική ή την πιο συχνά χρησιμοποιούμενη στο σύστημα υγείας τους ως κατάλληλη συγκρινόμενη τεχνολογία υγείας, 10) O Οριακός Δείκτης-Κόστους Αποτελεσματικότητας (ICER) συστήνεται σε όλες σχεδόν τις χώρες του δείγματος ως απαραίτητο εργαλείο και τρόπο παρουσίασης αποτελεσμάτων, ενώ η Γερμανία προτείνει το όριο απόδοσης. ΣΥΜΠΈΡΑΣΜΑΤΑ: Τα ευρήματα ανέδειξαν την χρησιμότητα της οικονομικής αξιολόγησης στην διαδικασία της Αξιολόγησης Τεχνολογίας Υγείας στις χώρες της Ε.Ε με αρκετές διαφορές αλλά και ομοιότητες ανάμεσα στις χώρες. Ανάμεσα στο δείγμα διακρίνονται αρκετές ομοιότητες στις οδηγίες οικονομικής αξιολόγησης και λιγότερες διαφορές οι οποίες προσεγγίζονται στην μέθοδο ανάλυσης ευαισθησίας και κυρίως την οπτική σύμφωνα με την οποία συνιστάται η αξιολόγηση.