Η επίδραση της "σκοτεινής" ηγεσίας στη συμπεριφορά των εργαζομένων στους οργανισμούς υγείας - Το παράδειγμα ενός μικρού περιφεριεακού νοσοκομέιου.

Abstract

Στη διεθνή βιβλιογραφία υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για τα είδη ηγεσίας (π.χ. μετασχηματιστική, αυθεντική, ηθική ηγεσία κ.α.) και συγκεκριμένα για το ανταγωνιστικό μέρος: τη σκοτεινή πλευρά της ηγεσίας. Η σημερινή προσωπικότητα και η ηγετική βιβλιογραφία υποδηλώνουν ότι, λόγω της μεγάλης τους ανάγκης για εξουσία και κοινωνικό προσανατολισμό, μια ποικιλία από «σκοτεινές» προσωπικότητες (ναρκισσιστές, μακιαβελιστές και ψυχοπαθείς) μπορεί να βρεθούν σε ηγετικές θέσεις. Κατά συνέπεια, η σκοτεινή ηγεσία αντικατοπτρίζει ένα μέρος της ηγετικής πραγματικότητας που αξίζει να μελετηθεί περαιτέρω. Στην παρούσα μελέτη πραγματοποιείται ανάλυση της σκοτεινής ηγεσίας και των επιδράσεών της στη συμπεριφορά των εργαζομένων σε οργανισμούς υγείας. Επίσης, μελετάται και το παράδειγμα ενός περιφερειακού νοσοκομείου. Αρχικά, διερευνάται η σύγχρονη βιβλιογραφία εστιάζοντας στα χαρακτηριστικά αλλά και στα αίτια της σκοτεινής ηγεσίας. Σε αυτό το πλαίσιο, μελετώνται τα αίτια σε επίπεδο ψυχολογίας αλλά και σε επίπεδο οργανισμού, παρέχοντας μια ολοκληρωμένη εικόνα των λόγων για τους οποίους οι ηγέτες υιοθετούν καταστροφικές μορφές ηγεσίας. Επιπροσθέτως, λόγος γίνεται τόσο στους ορισμούς όσο και στα μοντέλα που έχουν αναπτυχθεί από τους ερευνητές περιγράφοντας τους λόγους που εμφανίζεται η καταστροφική μορφή ηγεσίας αλλά και οι συνέπειες που έχει για τους εργαζόμενους και τον οργανισμό. Στο ερευνητικό μέρος τίθενται ορισμένα βασικά ερευνητικά ερωτήματα για την μελέτη των οποίων διενεργείται ποσοτική έρευνα με τη μέθοδο των ερωτηματολογίων. Τα ερωτηματολόγια μοιράζονται στο προσωπικό ενός μικρού περιφερειακού νοσοκομείου της Ελλάδας, προκειμένου να διερευνηθεί το φαινόμενο της «σκοτεινής» ηγεσίας και των σχετικών επιπτώσεων στις συμπεριφορές των εργαζομένων. Από την έρευνα προκύπτουν σημαντικά αποτελέσματα τα οποία παρουσιάζονται στο τελικό μέρος της παρούσας εργασίας, η οποία ολοκληρώνεται με την παράθεση των συμπερασμάτων.