Διερεύνηση της προσβασιμότητας ευπαθούς ομάδας πληθυσμού στις υγειονομικές υπηρεσίες στην περιοχή του Νομού Καρδίτσας και των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης σε αυτή
Abstract
Σκοπός: Σκοπός της προτεινόμενης διατριβής είναι η διερεύνηση της προσβασιμότητας των πολιτών (χρηστών των υπηρεσιών του συστήματος υγείας) και ιδιαίτερα των ατόμων άνω των εξήντα ετών που αποτελούν μια ευάλωτη κοινωνική ομάδα με ιδιαίτερες και αυξημένες υγειονομικές ανάγκες στις υγειονομικές υπηρεσίες στην περιοχή της Περιφερειακής Ενότητας Καρδίτσας και των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης σε αυτή. Παράλληλα επιχειρείται και μια χαρτογράφηση τόσο των προσφερόμενων υπηρεσιών υγείας όσο και του αυτοπροσδιοριζόμενου επιπέδου υγείας των πολιτών, στοχεύοντας στην περαιτέρω ανάλυση των επιπτώσεων της κρίσης στην υγεία τους.
Υλικό και μέθοδος: Για τις ανάγκες της διατριβής δημιουργήθηκε σχετικό ερωτηματολόγιο που καταγράφει μια σειρά από δεδομένα (δημογραφικά κλπ) αλλά και απόψεις της ομάδας στόχο όσο αφορά στο αυτοπροσδιοριζόμενο επίπεδο υγείας και τις υγειονομικές τους ανάγκες. Ως μέθοδος δειγματοληψίας προτιμήθηκε το δείγμα ευκολίας. Το ερωτηματολόγιο διαμοιράστηκε σε 102 πολίτες της Περιφερειακής Ενότητας Καρδίτσας ενώ η στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων έγινε με το στατιστικό πακέτο για τις κοινωνικές επιστήμες IBM SPSS 21.0 (Statistical Package for Social Sciences).
Αποτελέσματα: Συνολικά συμπληρώθηκαν 102 ερωτηματολόγια από κάτοικους της περιφερειακής ενότητας Καρδίτσας οι οποίοι είναι άνω των 60 ετών. Η αναλογία ανδρών και γυναικών στον υπό μελέτη πληθυσμό ήταν 49% και 51% (κάτι που έρχεται σε αρμονία και με τον γενικό πληθυσμό της περιοχής). Το 50% των ερωτηθέντων κατοικεί στον Δήμο Καρδίτσας ενώ το 45,1% είναι απόφοιτοι δημοτικού και το 26,5% απόφοιτοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Όσο αφορά στο εισόδημά, το 38% δήλωσε ότι είναι έως 500€ μηνιαίως ενώ το 72,5% είναι συνταξιούχοι. Το 17,6% χαρακτήρισε την υγεία τους ως καθόλου καλή και μόνο το 7,8% ως πολύ καλή. Το 68,6% δήλωσε ότι πάσχει από τουλάχιστον ένα χρόνιο νόσημα και το 75,5% ότι νόσησε κατά την διάρκεια του τελευταίου έτους. Τέλος το
9
37,3% δήλωσε ανικανοποίητες υγειονομικές ανάγκες κατά την διάρκεια των 12 τελευταίων μηνών και το 15,7% ότι χρειάστηκε φαρμακευτική αγωγή αλλά δεν την έλαβε.
Συμπεράσματα: Η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την κατάσταση της υγείας των Ελλήνων πολιτών, την ποιότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών υγείας αλλά και το επίπεδο προσβασιμότητας των πολιτών στις υπηρεσίες υγείας. Στην Περιφερειακή Ενότητα Καρδίτσας παρατηρούνται γεωγραφικές ανισότητες των προσφερόμενων υπηρεσιών υγείας γεγονός που αναπόφευκτα οδηγεί και στην μείωση της προσβασιμότητας των πολιτών στις υπηρεσίες υγείας. Παρατηρούνται επίσης μια σειρά από κενά που αφορούν στους επαγγελματίες υγείας. Το 37,3% των ερωτηθέντων δήλωσε ανικανοποίητες υγειονομικές ανάγκες με κυριότερους αιτίες την απόσταση, το κόστος και τον χρόνο αναμονής. ¨Όσο αφορά στους συνταξιούχους δήλωσαν ανικανοποίητες υγειονομικές ανάγκες σε ποσοστό 35,14%. Οι συνταξιούχοι δήλωσαν ότι η υγεία τους είναι λίγο ή καθόλου καλή σε ποσοστό 31,08% και 35,14% αρκετά ή πολύ καλή με το μεγαλύτερο ποσοστό τους (33,78%) να χαρακτηρίζει την υγεία του ως μέτρια. Παρατηρούμε ότι όσο το επίπεδο υγείας μειώνεται τόσο αυξάνονται οι ανικανοποίητες ανάγκες υγείας. Όσο αφορά στην συσχέτιση του εισοδηματικού επίπεδου και των αυτοαναφερόμενων ανικανοποίητων υγειονομικών αναγκών, τα στοιχεία δείχνουν μια τεράστια διαφορά μεταξύ των φτωχών και των πλουσίων. Δηλαδή η μείωση του εισοδήματος υποκρύπτει και μια αύξηση των υγειονομικών αναγκών. Τέλος τα ευρήματα δείχνουν ότι η προσβασιμότητα συνδέεται άμεσα με το επίπεδο εκπαίδευσης (όσο υψηλότερο το επίπεδο τόσο λιγότερες ανικανοποίητες υγειονομικές ανάγκες).