Παράγοντες που επηρεάζουν την προσφορά και τη ζήτηση των οργανικών (βιολογικών) προϊόντων.

Abstract

Στην παρούσα εργασία, εξετάστηκαν τα βιολογικά (ή οργανικά) προϊόντα, καθώς και οι παράγοντες που επηρεάζουν την προσφορά και τη ζήτησή τους. Από την μελέτη προέκυψε ότι από την πλευρά της προσφοράς, οι βασικοί παράγοντες που επηρεάζουν την προσφορά βιολογικών προϊόντων είναι ο ρυθμός μετατροπής (από την συμβατική στη βιολογική καλλιέργεια), το επίπεδο των επιδοτήσεων, τα πρότυπα βιολογικής παραγωγής και οι υποδομές της εφοδιαστικής αλυσίδας. Ο δε ρυθμός μετατροπής, μεταβάλλεται από παράγοντες όπως η ποιότητα των εδαφών και το κλίμα. Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας από τον οποίο επηρεάζεται η προσφορά, είναι η ανάπτυξη αποτελεσματικών διαύλων διανομής, καθώς η αποτελεσματικότητα των διαύλων διανομής έχει επίσης σημαντικές επιπτώσεις στο συνολικό κόστος και συνεπώς στις τιμές καταναλωτή. Αντίστοιχα, οι βασικοί παράγοντες που επηρεάζουν τη ζήτηση βιολογικών προϊόντων, είναι η τιμή, η ποιότητα, η διαθεσιμότητα, η κατάσταση της οικονομίας, η αξιοπιστία των προτύπων και συστημάτων ελέγχου για βιολογικά προϊόντα. Ένας παράγοντας που μπορεί να επηρεάσει τη ζήτηση είναι η ικανότητα των καταναλωτών να αγοράσουν τα βιολογικά προϊόντα, μέσω του διαθέσιμου εισοδήματος, αλλά και το κίνητρο, που επηρεάζεται από τη θρησκεία, τον πολιτισμό, το ενδιαφέρον για το φυσικό περιβάλλον, η ανησυχία για την ασφάλεια των τροφίμων και την υγεία, η κριτική στάση προς την βιομηχανοποιημένη συμβατική γεωργία. Σημαντικό ρόλο στις αποφάσεις των καταναλωτών για τη ζήτηση βιολογικών προϊόντων έχουν και οι δημογραφικοί παράγοντες, όπως το φύλο, η ηλικία, το εισόδημα, το επίπεδο εκπαίδευσης και η παρουσία παιδιών στο νοικοκυριό. Εκτός από τους επιμέρους παράγοντες που επηρεάζουν την προσφορά και τη ζήτηση, σημαντικό ρόλο έχουν και οι παράγοντες χώρας, που αφορούν το νομοθετικό πλαίσιο, την οικονομική κατάσταση, στοιχεία του πολιτισμού κτλ. Τέλος, επιδιώχθηκε να διαμορφωθεί ένα μοντέλο πρόβλεψης της ανάπτυξης της ελληνικής αγοράς βιολογικών προϊόντων και προέκυψε ότι όσο υψηλότερη είναι η συμμετοχή στην αγορά (δηλαδή η κατά κεφαλή κατανάλωση βιολογικών τροφίμων), τόσο πιο αργά αναπτύσσονται οι λιανικές πωλήσεις. Αυτός ο συσχετισμός έχει βρεθεί ότι είναι σημαντικός καθώς εξηγεί περίπου το 32,32% των διακυμάνσεων της ανάπτυξης των λιανικών πωλήσεων βιολογικών προϊόντων στην χώρα.