Καταγραφή και ανάλυση των διεθνών συμφωνιών για τη μείωση των αερίων που επιδρούν στην τρύπα του όζοντος

Abstract

Στην παρούσα ερευνητική εργασία έγινε η καταγραφή και η ανάλυση των διεθνών συμφωνιών : Σύμβαση της Βιέννης, Πρωτόκολλο του Μόντρεαλ με τις Τροποποιήσεις του και των Ευρωπαϊκών Κανονισμών, που υιοθετήθηκαν για την μείωση των αερίων που επιδρούν στο φαινόμενο της τρύπας του όζοντος. Ο σκοπός ήταν, μέσω της αξιολόγησης των συμφωνιών και των αποτελεσμάτων τους στην αναστροφή του επικίνδυνου φαινομένου της καταστροφής της στιβάδας του όζοντος, να αναδειχθούν τα πιθανά κενά των συμφωνιών για την αναγκαιότητα ή μη σύναψης νέων διακρατικών συμφωνιών για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Τα δεδομένα της παρούσας διατριβής προήλθαν από την ελληνική και διεθνή βιβλιογραφία ενώ τα πλήρη κείμενα των συμφωνιών, εντοπίστηκαν στη νομοθεσία, σε επίσημους διαδικτυακούς τόπους. Η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων των συμφωνιών, έγινε με κριτήρια : τις επιπτώσεις των μέτρων του ελέγχου της παραγωγής και κατανάλωσης των ODS, στο περιβάλλον, την κοινωνία και την οικονομία, το ποσοστό συμμόρφωσης των μερών, την χρονική στιγμή της σύναψης της κάθε συμφωνίας και το αν οι συμφωνίες κατά τη δημιουργία τους υιοθέτησαν κάποια πρωτοποριακή αρχή. Από την αξιολόγηση των συμφωνιών προέκυψε ότι οι συμφωνίες ήταν επιτυχείς καθώς κατάφεραν τη σταδιακή κατάργηση του 98% των χημικών ουσιών που καταστρέφουν το όζον και η συμμόρφωση των μερών ήταν άνω του 98%. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση του στρατοσφαιρικού όζοντος κατά 1-3% ανά δεκαετία από 2000, στην ανώτερη στρατόσφαιρα, εκτός των πολικών περιοχών και μικρή μείωση της τρύπας του όζοντος στην Ανταρκτική, το μήνα Σεπτέμβριο. Τα μοντέλα πρόβλεψης προβλέπουν ότι η τρύπα του όζοντος στην Ανταρκτική αναμένεται να κλείσει σταδιακά και το ολικό όζον την περίοδο της άνοιξης να επιστρέψει στις τιμές του 1980 στη δεκαετία του 2060. Επίσης, διαπιστώθηκε ότι, το Πρωτόκολλο του Μόντρεαλ, η κύρια συμφωνία για το όζον, μέσω της διαδικασίας των τροποποιήσεων του, αποτελεί το καταλληλότερο εργαλείο για λήψη μέτρων ώστε να αντιμετωπιστούν, οι παράγοντες που αναστέλλουν την ανάκτηση της στιβάδας και δεν έχουν αντιμετωπιστεί από τις ισχύουσες συμφωνίες, όπως: οι εκπομπές από τις «ODS banks», το παράνομο εμπόριο των ODS, οι άγνωστες πηγές CCl4, το N2O που αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες εναπομένουσες ανθρωπογενείς απειλές για το στρατοσφαιρικό όζον και για το κλίμα, την αυξημένη παραγωγή και κατανάλωση των HCFCs στις αναπτυσσόμενες χώρες και τις εκπομπές από τις χρήσεις που εξαιρούνται.