Η πολιτιστική διπλωματία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πολιτικές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις εξωτερικές πολιτιστικές σχέσεις της Ε.Ε.
Abstract
Η παρούσα μεταπτυχιακή διατριβή επιχειρεί να διερευνήσει τον ρόλο που διαδραματίζει ο πολιτισμός στην άσκηση εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κυρίως από το 2009, έτος έναρξης ισχύος της Συνθήκης της Λισσαβόνας, εστιάζοντας σε συγκεκριμένες πολιτικές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Συμβουλίου της Ε.Ε., στον τομέα των ευρωπαϊκών εξωτερικών πολιτιστικών σχέσεων.
Σύμφωνα με τον Joseph Nye, ο πολιτισμός αποτελεί φορέα ήπιας ισχύος και έχει τη δυνατότητα να επηρεάζει θετικά τη στάση και την πολιτική ενός κράτους έναντι κάποιου άλλου. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιλαμβανόμενη τη σημασία του πολιτισμού για τη βιώσιμη ανάπτυξη, την κοινωνική συνοχή αλλά και την οικοδόμηση σχέσεων εμπιστοσύνης με τους εταίρους της σε διεθνές επίπεδο, έχει αναλάβει πρωτοβουλίες για την ένταξη του πολιτισμού στο σύνολο των πολιτικών της, συμπεριλαμβανομένων και των εξωτερικών της σχέσεων. Προς την κατεύθυνση αυτή, κινείται και η Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία δημοσιεύθηκε τον Ιούνιο του 2016, με τίτλο «Προς μια στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις», στην οποία παρουσιάζεται το πλαίσιο δράσης της Ε.Ε. για την πολιτιστικής της διπλωματία. Για την υλοποίηση συναφών δράσεων, αξιοποιούνται τα χρηματοδοτικά προγράμματα της Ε.Ε., όπως το Πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη 2014-2020» και επιστρατεύεται το δίκτυο των Εθνικών Μορφωτικών Ιδρυμάτων της Ε.Ε. (EUNIC), που έχει αξιοσημείωτη παρουσία σε πολλές περιοχές ανά τον κόσμο. Γίνεται αντιληπτό, ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση κινείται προς την κατεύθυνση διαμόρφωσης και εφαρμογής μιας μακροπρόθεσμης κοινής ευρωπαϊκής στρατηγικής για τις εξωτερικές πολιτιστικές της σχέσεις, προκειμένου να βελτιώσει το διεθνές της προφίλ και να διαδραματίσει πιο ενεργό ρόλο στο παγκόσμιο στερέωμα, μέσω της οικοδόμησης στέρεων σχέσεων συνεργασίας και αλληλεπίδρασης.
Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε για την εκπόνηση της παρούσας μεταπτυχιακής διατριβής είναι η βιβλιογραφική έρευνα και η έρευνα διαδικτυακών πηγών από επίσημους ιστοτόπους των Θεσμικών Οργάνων της Ε.Ε.