Αξιολόγηση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας μέσω της αποτύπωσης των εμπειριών των χρηστών των υπηρεσιών σε μια υγειονομική περιφέρεια

Abstract

Εισαγωγή: Η μέτρηση της ικανοποίησης των ασθενών και η αξιολόγηση των εμπειριών τους αποτελεί έναν από τους πιο λειτουργικούς και δυναμικούς δείκτες των εκβάσεων της παρεχόμενης φροντίδας και ταυτόχρονα συνιστά τον κεντρικό αφετηριακό άξονα για την αναβάθμιση αυτής. Οι εμπειρίες των ασθενών συμβάλλουν στην εκτίμηση της ποιότητας της παρεχόμενης φροντίδας και στην ανάπτυξη νέων στρατηγικών βελτίωσης. Σκοπός: Η μέτρηση και η εκτίμηση των εμπειριών των χρηστών των υπηρεσιών ΠΦΥ σε μια Υγειονομική Περιφέρεια στην Ελλάδα. Υλικό & Μέθοδος: Η μελέτη πραγματοποιήθηκε στην Υγειονομική Περιφέρεια της Δωδεκανήσου, στις δομές υγείας της Ρόδου με τη συλλογή 330 ερωτηματολογίων στα Τακτικά Ιατρεία του Γενικού Νοσοκομείου Ρόδου, σε δύο Κέντρα Υγείας και σε μία μονάδα υγείας ΠΕΔΥ. (Χρησιμοποιήθηκε δείγμα ευκολίας.) Χρησιμοποιήθηκε σταθμισμένο ερωτηματολόγιο για τη συλλογή των απαιτούμενων πληροφοριών που περιελάμβαναν στοιχεία δημογραφικών παραγόντων και εμπειριών των ασθενών σχετικά με 6 διαστάσεις της φροντίδας. Ο συντελεστής εσωτερικής συνέπειας Cronbach's alpha των 6 υποκλιμάκων που αντανακλούσαν τις διαστάσεις της φροντίδας κυμαινόταν από 0,723 έως 0,945 καταδεικνύοντας εξαιρετική εσωτερική συνέπεια του ερωτηματολογίου. Αποτελέσματα: Διανεμήθηκαν συνολικά 450 Ερωτηματολόγια και συλλέχθηκαν 330 (βαθμός ανταπόκρισης: 73,3%). Η μελέτη περιελάμβανε 188 άνδρες και 142 γυναίκες με μέση ηλικία τα 48,99±14,522 έτη. Η μέση συνολική βαθμολογία ικανοποίησης των ασθενών ήταν, 3,8±0,8, βασισμένη σε μία κλίμακα από 1 ως 5. Οι θετικές εντυπώσεις κατά τη διάρκεια της επίσκεψης των ασθενών αφορούσαν ειδικά τη συμπεριφορά και τις διαπροσωπικές σχέσεις μεταξύ των ασθενών και επαγγελματιών υγείας, και συγκεκριμένα την ποιότητα της ιατρικής φροντίδας (μέση βαθμολογία:3,9, SD=0,9), τη συνέχεια και τον συντονισμό της φροντίδας (μέση βαθμολογία:3,9, SD=0,9), και την περιεκτικότητα της φροντίδας (μέση βαθμολογία:3,9, SD=0,9), ενώ η ποιότητα νοσηλευτικής φροντίδας και άλλων επαγγελματιών υγείας(μέση βαθμολογία:3,7, SD=0,9), τα χαρακτηριστικά εγκατάστασης, (μέση βαθμολογία:3,6, SD=0,9) και η προσβασιμότητα της φροντίδας είχαν χαμηλότερη βαθμολογία, επίσης μεγάλο ποσοστό δήλωσαν ότι δε χρειάζεται καμία βελτίωση (24,2%). Οι βελτιώσεις στις μονάδες υγείας περιλάμβαναν ζητήματα δομής και διαδικασιών, όπως Στελέχωση – περισσότερες ιατρικές ειδικότητες κυρίως στα Κέντρα Υγείας (17%), τα χαρακτηριστικά εγκατάστασης (10,6%), τη συνέχεια και το συντονισμό φροντίδας (5,8%), άλλα ζητήματα, όπως η λειτουργία ορισμένων ειδικοτήτων (3,3%), η διαθεσιμότητα ασθενοφόρου (3%) ,η γραφειοκρατία (1,8%) και ζητήματα προσβασιμότητας (ραντεβού) (0,9%). Η πολυμεταβλητή γραμμική παλινδρόμηση κατέδειξε στατιστικά σημαντικά αποτελέσματα ανάμεσα σε όλες τις υποκλίμακες της φροντίδας τον τύπο της μονάδας ΠΦΥ, την αυτοεκτίμηση της κατάστασης της υγείας και το εκπαιδευτικό επίπεδο. Ειδικότερα, οι ασθενείς που επισκέφθηκαν τα Κέντρα Υγείας και τη μονάδα υγείας ΠΕΔΥ ήταν περισσότερο ικανοποιημένοι συγκριτικά με κάποιον που επισκέφθηκε τα εξωτερικά ιατρεία του νοσοκομείου. Θετική συσχέτιση παρατηρήθηκε μεταξύ των ατόμων με υψηλότερη αυτοεκτίμηση της κατάστασης της υγείας τους, ενώ με τη μεγαλύτερη βαθμολογία στις επιμέρους διαστάσεις της φροντίδας συσχετίστηκε το υψηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης. Συμπεράσματα: Διαφαίνεται ότι η φροντίδα είναι πολύπλευρο ζήτημα. Αποτελεί μια ανοικτή δυναμική διεργασία μέσα από την οποία αποτυπώνονται οι ανάγκες, οι προσδοκίες και οι επιθυμίες κάθε χρήστη υπηρεσιών υγείας.